ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ
ΣΧΟΛΙΑ

Σχόλια για το άρθρο με τίτλο Το «υπερανηλίκι»… ή αλλιώς «ξύσου και άσε τους ... της 18/6/2007.
Δράστης: Κωστάκης Ιωάννου (άλλα άρθρα του)
[εισαγωγή σχολίου] [επιστροφή στο άρθρο]

Σπίτι
Περιοδικό
  Editorials
  Sex
  Αθλητισμός
  Ακαδημαϊκά
  Αποκρυφισμός
  Αυτοκίνητο 2001
  Βία
  Γλώσσα
  Δραστηριότητες
  Εδώ Πολυτεχνείο (;)
  Εθνικά Θέματα
  Εικόνες
  Εκπαίδευση
  ΕΜΠ-ΕΠΙΣΕΥ
  Ενημερωτικά
  Επιστημ. φαντασία
  Έρευνα στο ΕΜΠ
  Ιστορίες
  Καθημερινότητα
  Κοινωνία
  Μ.Μ.Ε.
  Μόδα
  Παιδεία
  Ποιήματα
  Πολιτική
  Προσωπικά
  Σκέψεις
  Σκίτσα
  Τέλος εντύπου
  Τέχνες
  Τεχνολογία-Επιστήμες
  Φοιτ. Εκλογές `96
  Φοιτ. Εκλογές '95
  Χαβαλές
  Χαβαλές '96
  Χριστούγεννα '96
  Ψυχαγωγία


spiraz: ναι κοιτα ομως επειδη δεν βγαινει ακρη με το που τελειωνουν τα ορια τηε ελευθεριας του καθενος ο νομος οριζει ως προσβλητικα συγκεκριμενα πραγματα και υπο προυποθεσεις.Να γραψω ενα βιβλιο που να αποκαλω καποιον ηλιθιο.Αν το υπονοησω ειναι αλλο πραγμα...
Η τεχνη δεν μπαινει σε αυτη την κατηγορια.Μονο κριτιριο ειναι η ασιθητικη .Δε σου αρεσει πας παρακατω... (12/9/2007)
Thomas S: ok Κώστα
Απλά να πω, ότι το ΣτΕ δεν κρίνει "εισηγητικά". Ένα από τα τμήματα του προβαίνει - προληπτικά - σε έλεγχο της συνταγματικότητας νομοθετημάτων, βάσει νόμου. Κατά τα λοιπά, το ΣτΕ είναι το Ανώτατο Δικαστήριο για τις Δοικητικές διαφορές, όπως ακριβώς ο Άρειος Πάγος για τις πολιτικές και ποινικές υποθέσεις. Είναι δηλαδή Ακυρωτικό. Οι αποφάσεις του ισοδυναμούν με κρίσεις Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι οποίες ναι μεν δεν είναι δεσμευτικές για τα κατώτερα δικαστήρια (ΕΚΤΟΣ αν είναι της Ολομέλειας, όχι τμημάτων), αλλά - κακά τα ψέματα - είναι πολύ καθοριστικές για την διατύπωση των σκέψεων τους. Ουσιαστικά είναι κατευθυντήριες και αυξημένου κύρους. Καλό (υπόλοιπο) καλοκαίρι. (25/7/2007)
Kostakis: Αγαπητέ Θωμά

Διαπιστώνω ότι κατ ουσίαν οι απόψεις που πρεσβεύουμε επί του θέματος δε διαφέρουν ιδιαίτερα όσον αφορά στη στενή λογική του νόμου και οι όποιες ενστάσεις εκφράζονται εκατέρωθεν αφορούν κυρίως τις περιοχές ισχύος της νομολογίας ή, ακόμα περισσότερο, στο απόθεμα ανοχής του δικαστή ή του εκάστοτε κρίνοντος απέναντι σε κάποιες οριακές δράσεις.
Θα συμφωνήσω σε γενικές γραμμές μαζί σου σχετικά με τα όρια της ελευθερίας της τέχνης (σε καθαρά θεωρητικό επίπεδο), εντούτοις θα διαφοροποιηθώ ως προς το νομικό σκέλος, στο οποίο αναφέρεσαι, υπενθυμίζοντας ότι ακόμα και οι αποφάσεις του ΣτΕ είναι αναθεωρήσιμες, καθώς ναι μεν διαδρματίζει εισηγητικό ρόλο στη Νομοθετική Λειτουργία του Κράτους, δεν παύει όμως να δύναται να ανακαλέσει κάποια απόφασή του στο μέλλον, ενώ και οι όποιες αποφάσεις του έχουν σε πολλές περιπτώσεις συγκεκριμένη και προσδιορισμένη (και συνεπώς όχι γενική) ισχύ, ενώ δεν παύουν ταυτόχρονα να υπόκεινται στις γενικές κατευθυντήριες της Συνταγματικής επιταγής.
(Το ότι φυσικά το δικαίωμα στη διαφωνία με κάποιες δικαστικές αποφάσεις είναι θεμελιωδώς κατοχυρωμένο ή ακόμα και η δικαστική πλάνη είναι επίσημος όρος, για να μην υπεισέλθω σε περιπτώσεις έκνομης συμπεριφοράς της δικαστικής εξουσίας, ενισχύουν την επιφυλακτικότητά μου σε μεμονωμένες κρίσεις δικαστηρίων, αλλά αυτό είναι καθαρά υποκειμενική προσέγγιση).
Επίσης, θα ήταν αρκετά ενδιαφέρον να προσεγγίσουμε την έννοια της τέχνης, ούτως ώστε να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε πιθανά φαινόμενα αμετροέπειας στη βάση της ασύδοτης ελευθερίας υπό τον αόριστο και γενικόλογο τίτλο "Τέχνη". Όπως ορθώς αναφέρεις, η παρουσία άσεμνου περιεχομένου στον Τύπο είχε λάβει για κάποιο χρονικό διάστημα ανεξέλεγκτες διαστάσεις, ευτυχώς έστω και αργοπορημένα η κοιμωμένη Πολιτεία αντέδρασε. Το ότι σε πολλούς τομείς γίνονται λάθη, δε θα πρέπει να οδηγεί ορισμένους "καλλιτέχνες" στο συμπέρασμα ότι αν το δικό τους λάθος αποκαλυφθεί άμεσα (έστω και με σπιουνιά, χωρίς να είμαι εκφραστής αυτής της νοοτροπίας), καταπατείται το δίκιο τους. Είναι σα να λέμε ότι επειδή κανείς δεν κυνήγησε το μεγαλοκαταπατητή-οικοπεδούχο της Πεντέλης, δικαιώνονται όσοι έκαψαν την Πάρνηθα.
Συμπερασματικά και για να μην κουράζω άλλο, θα επιμείνω σε κάτι που έγραψα και στο αρχικό μου κείμενο : καλή και θεμιτή η ελευθερία, αλλά ακόμα καλύτερη η αποφυγή της ασυδοσίας. Η Τέχνη είναι έννοια κατά τις πασπαρτού, ας προσδιορίσουμε το τι είναι Τέχνη και ακολούθως συζητάμε για τον περιορισμό της ή μη.

Φιλικά
Κωστάκης (19/7/2007)
Thomas S: Καταρχάς καμία υποτίμηση στο γράφοντα (εσένα). Μακάρι να υπήρχαν και άλλοι με ανησυχίες παρόμοιες.

Τώρα, σχετικά με το Σύνταγμα, θέλω να πω σαν γενική παρατήρηση ότι όπως όλα τα νομοθετήματα - και το Σύνταγμα είναι νομοθέτημα ανώτερης τυπικής ισχύος - εμπεριέχει έννοιες τις οποίες ονομάζουμε "αόριστες αξιολογικές έννοιες". Τα χρηστά ήθη, η ανθρώπινη αξία, η ελυθεροτυπία, κλπ. μπορεί να είναι εν μέρει δανεισμένες από το κοινό μας λεξιλόγιο αλλά κατά τα λοιπά επιδέχονται ερμηνεία η οποία αποκλειστικά τους αποδίδεται από τον κοινό νομοθέτη (αφενός) και τον δικαστή/τα δικαστήρια/τη νομολογία αφετέρου.
Σ' αυτό το πλαίσιο, το ΣτΕ έχει κρίνει σε τελευταία απόφαση του για τα αναφερόμενα θέματα (απόφαση 3490/2006 - Δ' Τμήμα), επικυρώνοντας αρχικά το άρθρο 16 παρ. 1 που αναφέρει ότι "η τέχνη είναι ελεύθερη και ότι η ανάπτυξη και η προαγωγή της αποτελεί υποχρέωση του
κράτους", ότι: "Όταν μία καλλιτεχνική δημιουργία ή ένα έργο τέχνης (όπως
είναι, μεταξύ άλλων, και μία κινηματογραφική ταινία ή μία τηλεοπτική ταινία
που μεταδίδεται σε σειρές) μεταδίδονται από την τηλεόραση ή την ραδιοφωνία (...) η κατοχύρωση της ελευθερίας της
καλλιτεχνικής δημιουργίας, στην περίπτωση αυτή, εξακολουθεί μεν να ισχύει
(διότι η διάταξη του άρθρου 16 παρ. 1 είναι διάταξη γενικής εμβελείας), αλλά
δεν είναι πλέον ανεπιφύλακτη, όπως τούτο ισχύει στις λοιπές περιπτώσεις (...) Τέλος, οι σχετικές
εκπομπές πρέπει να τηρούν τα όρια, που επιβάλλει η ανάγκη προστασίας της
νεότητας (π.χ. με την σήμανση ορισμένων εκπομπών ως ακαταλλήλων και με την
μετάδοσή τους σε ορισμένες ώρες μετάδοσης). Μέσα στα πλαίσια αυτά,
εξακολουθεί να ισχύει και στην ραδιοφωνία και τηλεόραση ο κανόνας της ελευθερίας των έργων τέχνης και δεν μπορούν να επιβληθούν άλλοι επιπρόσθετοι περιορισμοί και απαγορεύσεις στα έργα αυτά. Πρέπει, επίσης να σέβονται και να προστατεύουν την
πρωταρχική αξία που κατοχυρώνει η συνταγματική τάξη της χώρας, που είναι ο
σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου (απαγορεύονται δηλαδή σκηνές
που εξευτελίζουν και απαξιώνουν ανθρώπινες υπάρξεις)."

Με λίγα λόγια το άρθρο 15 που επικαλείσαι, αφορά αποκλειστικά και μόνο τα μέσα μαζικής επικοινωνίας (ραδιόφωνο, τηλεόραση, κινηματογράφο και εσχάτως διαδίκτυο) - όπως είναι και ο τίτλος του. ΜΟΝΟ σε αυτές τις περιπτώσεις η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης περιορίζεται με 2 περιορισμούς, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια (όπως ορίζεται - και - στην απόφαση) και την προστασία της νεότητας. Ο λόγος απλός. Η μαζικότητα του μέσου δεν μπορεί να το καθιστά ανεξέλεγκτο. Επιχείρημα a contrario όπως λέμε, αποτελεί ότι κάθε άλλη μορφή τέχνης είναι ανεπιφύλακτη (ρητά το αναφέρει η απόφαση). Τούτο αποτελεί πάγια νομολογία του ΣτΕ.

Σχετικά με την δημόσια αιδώ και το νόμο περί ασέμνων, αυτός χρονολογείται από το 1931... Σημειωτέον όμως σε τροποποιήση του 1982 του σχετικού άρθρου, από τα άσεμνα εξαιρούνται τα έργα επιστήμης και τέχνης...

Έχω την εντύπωση ότι οι τηλεδίκες επηρεάζουν την θεματολογία μας. Επί μήνες αθλητικές - κυρίως - εφημερίδες κυκλοφορούσαν έως και με 16 DVD (!!!) ημερησίως με τσόντες από Γκουσγκούνη έως και την Πάμελα με τις φίλες της στη Μύκονο και φωτογραφίες που κάλυπταν το μισό πρωτοσέλιδο με τύπισες να μουτζώνουν τον ουρανό με τα πόδια. Μίλησε κανείς; Ασχολήθηκε κανείς; Ποιοι διαβάζουν αθλητικές εφημερίδες, αν είναι - που δεν είναι - να μιλήσουμε για προστασία των ανηλίκων; Οι εκδότες και οι δημοσιογράφοι καλύπτουν καλά το συνάφι τους και φυσικά ότι είναι μακριά από τον κ.... τους, όπου θέλει ας πάει. Ως προς τούτο ήδη συμφώνησα στην σχετική αναφορά στο άρθρο σου.

Τέλος 2 συνταγματικές αρχές που πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη: α. το δημόσιο συμφέρον και η δημόσια ωφέλεια υπερισχύουν - όμως β. κάθε δικαίωμα υπόκειται σε περιορισμό στον βαθμό που δεν θίγεται ο πυρήνας του

Ελπίζω να μην κούρασα,
Θωμάς (6/7/2007)
Kostakis: Παρότι ο παρών χώρος δεν προσφέρεται για διαλογικής μορφής αντιπαραθέση, αλλά μόνο για σχολιασμό, θα απαντήσω ως συντάκτης του άρθρου, φίλε Θωμά, γιατί έχω την εντύπωση ότι πέρα από τους τύπους θα πρέπει κάποια στιγμή σε αυτή τη χώρα να κοιτάξουμε και την ουσία.
Στο Άρθρο 5, παρ. 1 του Συντάγματος αναφέρεται ότι : "Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Xώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη."
Επίσης, στο άρθρο 15, παρ. 1 αναφέρεται ότι : "Oι προστατευτικές για τον τύπο διατάξεις του προηγούμενου άρθρου δεν εφαρμόζονται στον κινηματογράφο, τη φωνογραφία, τη ραδιοφωνία, την τηλεόραση και κάθε άλλο παρεμφερές μέσο μετάδοσης λόγου ή παράστασης."
Ο συνδυασμός αυτών των δύο, αν λάβουμε υπόψη μας και την έννοια της "δημοσίας αιδούς", όπως αυτή νοείται από το μέσο άνθρωπο, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι, παρά το "ελεύθερον" της τέχνης (αν και εγώ προσωπικά δε βλέπω αυτό το είδος σαν τέχνη, μάλλον είδος υποκουλτούρας και φτηνού θεάματος θα το χαρακτήριζα) υπάρχουν κάποια όρια, τα οποία ο νομοθέτης επιχειρεί να προσδιορίσει (ανεπιτυχώς ίσως ως προς την πληρότητά του εγχειρήματος). Άλλωστε η έννοια της δημοσίας αιδούς είναι γενικά προσδιορισμένη και υποκειμενικά μόνον προεκτείνεται ή συμπυκνώνεται, εντούτοις δέον είναι να διαχωρίζονται οι έννοιες της ελευθερίας και της ελευθεριότητας.
Για το θέμα της κριτικής στο οποίο αναφέρεσαι στο σχόλιο σου, θα ήθελα να επισημάνω ότι ως κριτική νοείται ασφαλώς η ανάλυση και επεξεργασία οποιουδήποτε δημιουργήματος (συνεπώς και της καλλιτεχνικής έκφρασης, αλλά και της καθημερινότητας όπως ο καλλιτέχνης τη βιώνει), η οποία όμως εντάσσεται μέσα σε κανόνες σεβασμού στο κοινωνικό (υπο)σύνολο στο οποίο αναφέρεται. Το οποιοδήποτε καλλιτέχνημα, κάτω υπό αυτές τις προϋποθέσεις, δε δύναται να υπερβαίνει το δικαίωμα κριτικής, ως επίσης και δε δικαιούται ο καλλιτέχνης να δρα στο πλαίσιο απόλυτης ασυδοσίας, αήθως εισερχόμενος σε ευαίσθητες χορδές μέρους του κοινωνικού συνόλου.
Στο πλαίσιο των ανωτέρω συμφωνώ μαζί σου για τη θυμηδία που μου προκαλεί η δραστηριότητα καύσης της σημαίας, καθώς επίσης και προσβολής όλων των συμβόλων του έθνους μας και συνεπώς συμπαρατάσσομαι στο πλευρό σου ως μαχητής κατά των συγκεκριμένων πράξεων.
Προσωπικά, αδιαφορώ πλήρως (και δεν είναι σχήμα ρατσισμού ή ελιτίστικης στάσης, αλλά μάλλον τάση προερχόμενη από τη λογική "μάζευε τα του οίκου σου") για το τι παρουσιάζεται στη Μπιενάλε ή την Tate. Η έννοια της ηθικής είναι διαφορετικά προσδιορισμένη στα άλλα κράτη και η άκρατη ελευθεροποίηση των ηθών, των ιδεών και της κουλτούρας ενδέχεται να οδηγεί απλά σε φαινόμενα τυπικής αναρχίας, που δεν έχουν - απαραίτητα - κάποιο ιδεολογικό υπόβαθρο.
Αγνοώντας επίσης κάποιες αναφορές σου, υποτιμητικές ίσως για το γράφοντα (αν και θέλω να πιστεύω πως αστοχώ στο παρόν), θα σου υπενθυμίσω ότι οι κατακτήσεις του Διαφωτισμού και οι σχετικές συνταγματικές διατάξεις περί ελευθεροτυπίας και ελευθερίας στην καλλιτεχνική έκφραση υπόκεινται - άτυπα ίσως, αλλά υπόκεινται - τόσο στις προβλέψεις περί "προσβολής του κράτους", όσο και στον ψυχισμό της κοινωνίας σε σχέση με την εθνική μας υπόσταση και τις εκφάνσεις αυτής. Οι άνθρωποι που, καθώς ορθώς αναφέρεις, έχυσαν το αίμα τους σε αυτόν τον τόπο για να έχουμε τη στιγμή αυτή το δικαίωμα του "ελευθέρως συλλογάσθαι" πολέμησαν για κάποια σύμβολα : αυτά που εμείς καταβαραθρώνουμε με την "καλλιτεχνική" μας άποψη, αυτά που εμείς προσβάλλουμε με την "επαναστατική" μας δράση, αυτά που εμείς προσβάλλουμε σχεδόν καθημερινά, ως πολίτες, με πράξεις ή με παραλείψεις. Επειδή όμως, δεν είναι ίδιο το αδίκημα της μικροκλοπής με το έγκλημα κατά της ζωής ή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, υπάρχει και η λογική της κλιμάκωσης των πειθαρχικών κανόνων.
Συμπερασματικά : δεν εγκρίνω πρακτικές αστυνόμευσης και καταστολής, χωρίς εισαγγελική παραγγελία, ασύδοτα, εντούτοις είμαι εξίσου αρνητικά διακείμενος σε φαινόμενα νεοφιλελευθεροποίησης και μηδενισμού των πάντων. Θα επαναλάβω την άποψή μου ότι θεωρώ ότι είμαστε νεοηλίθιοι, όχι μόνο βάσει του εν λόγω γεγονότος, αλλά έχοντας πολλά παραδείγματα στο αρθρογραφικό μου δισάκι και θα αντιπαρέλθω - συμφωνώντας εντούτοις - το χαρακτηρισμό "αδρανείς" που αποδίδεις στο Νεοέλληνα, καθώς πιστεύω ότι παρότι είναι εγγενές χαρακτηριστικό της κοινωνίας μας, δεν αποτελεί ελαφρυντικό της. Γιατί, κατά τη γνώμη του γράφοντος, η υπερβολική αδράνεια, η υπερβολική αποβλάκωση, η υπερβολική ραθυμία, ο υπερβολικός ωχαδερφισμός δεν είναι αντιδράσεις νοήμονος όντος, αλλά συμπτώματα καταγραφής και μελέτης εξειδικευμένων κτηνιάτρων (και ζητώ συγνώμη από έκαστο προσβεβλημένο, αν και ο εκάστοτε θιγόμενος καλείται από το γράφοντα να αποδείξει το ψευδές της άποψης και όχι της εφαρμογής στον ίδιο).

Φιλικά
Κωστάκης

(6/7/2007)
Thomas S: Συμφωνώ μερικώς στα 2 από τα 3,καθόλου όμως στο κομμάτι για την τέχνη. Η τέχνη επιβάλλεται να είναι χειραφετημένη έως και ασύδοτη. Δεν βλάπτει γιατί η μόνη της αναφορά και λόγος ύπαρξης της είναι η κριτική. Η κακή - και βάσιμη - κριτική ισοδυναμεί με στέρηση ελευθερίας αφευαυτής, αφού καταβαραθρώνει το καλλιτέχνημα. Απλά εμείς καταβαραθρώνουμε και το ακατανόητο. Εμείς, οι Έλληνες. Πιο πολύ με πειράζει όταν καίνε την σημαία και δεν συλλαμβάνονται από το να συλλαμβάνεις έναν καλλιτέχνη για το έργο του σε διεθνή έκθεση. Τα έργα στις Μπιενάλε ή την Tate στο Λονδίνο μπορεί να είναι ακόμα πιο αβανγκάρντ από το εν λόγω. Ουδεμία σύλληψις – εντούτοις.

Κατά τα λοιπά, μιας και αναφέρεις το Σύνταγμα, στα άρθρα 14 και 16 καθιερώνονται η ελυθεροτυπία και η ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης. Αυτά δεν είναι «Νεοελληνικά» φαινόμενα ή ιδιώματα. Είναι κατακτήσεις του Διαφωτισμού που ενσωματώθηκαν σε όλα τα Συντάγματα του Δυτικού Πολιτισμού. Είναι γραμμένα με ανθρώπινο αίμα και θυσίες. Μην κατακρίνουμε εύκολα τα πάντα. Είναι κακό να βλέπουμε μέχρι την (νεοελληνική) μύτη μας. «Η υπέρβαση των ελευθεριών οδηγεί στο φασισμό ή την απόλυτη αναρχία», σ-υ-μ-φ-ω-ν-ώ. Λίγο έξω από τα σύνορα αυτής της χώρας και αλλού, τούτο όμως κατισχύει στη νιοστή. Και όχι, εκεί δεν φταίνε οι «Νεοέλληνες». Τέλος, δεν είμαστε καθόλου ηλίθιοι ή «νεοηλίθιοι». Είμαστε όμως πολύ αδιάφοροι, κοιμισμένοι, τηλε-αποβλακωμένοι, εξαρτημένοι από το ατομικό μας συμφέρον. Αδρανείς, εν τέλει.

Χαιρετισμούς,
Θωμάς
(5/7/2007)
minaggizete: και όλα αυτά, γιατί δυστυχώς πολύ λίγοι (νεο)Έλληνες μάθανε από το σπίτι τους τη διαφορά της ελευθερίας από την ασυδοσία και το ότι τα όρια της ελευθερίας μας τελειώνουν ακριβώς εκεί που αρχίζουν τα όρια ελευθερίας του δίπλα. (28/6/2007)


Για να εισάγετε 'επώνυμο' σχόλιο σε υπάρχον άρθρο, θα πρέπει να είστε ήδη μέλος. Εάν όχι, επισκεφθείτε τη σελίδα εγγραφής.

Αν θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας οποιοδήποτε σχόλιο υπάρχει πάντα η γνωστή διεύθυνση...
Περιοδικό
Σπίτι

ΝΥΓΜΑ ανλίμιτεντ σαμ ράιτς ρισέρβντ 1994-2099