Η άκριτη κριτική

Δεν σας αρέσει το επίπεδο της τηλεόρασης που μας προσφέρεται σήμερα (ίσως και άλλοτε); Ούτε σε εμένα, αλλά απλά αποφεύγω να παρακολουθώ αυτά που με δεν με ικανοποιούν, ή τουλάχιστον που είναι λιγότερο ενδιαφέροντα από τη θέα ενός δέκτη εκτός λειτουργίας.

Όπου και να ρωτήσεις θα σου πουν : «Α! η τηλεόραση μεγάλος βραχνάς. Πνευματική υποβάθμιση, αλλοτρίωση, βιασμός της προσωπικότητας...» και άλλα εξίσου φοβερά πράγματα. Πραγματικά ισχύουν όλα αυτά αλλά παράλληλα οι μύριοι επικριτές της, στα διάφορα μαζικά μέσα επικοινωνίας, δεν παραλείπουν να παρακολουθούν σε καθημερινή βάση τα προγράμματα που ως τόσο χαμηλού επιπέδου (όχι άδικα) χαρακτηρίζουν. Αλλιώς, πώς εμφανίζονται τόσο άρτια ενημερωμένοι ώστε να διανθίζουν τα άρθρα τους ή τις ραδιοφωνικές (και μη) «αναλύσεις» τους με στοιχεία από την τελευταία εκπομπή της κάθε Ρούλας. Εντάξει καταλαβαίνω την αγωνία του μεροκάματου όλων των φίλων στα Μ.Μ.Ε. Καταλαβαίνω επίσης τα περί δημοσίου αγαθού που μπαίνει μέσα στο σπίτι σου χωρίς να το καταλάβεις, αλλά ο γνωστός νεοέλληνας φιλόσοφος και καλλιτέχνης Τζίμης Πανούσης, έχει τη δύναμη να βλέπει λίγο διαφορετικά το θέμα και να αυτοσαρκάζεται παίζοντας στη ραδιοφωνική του εκπομπή την παρακάτω ατάκα:

-Ακροατή μην αφήνεσαι.

-Εκμεταλλεύσου τη δυνατότητα on - off της συσκευής σου, όσο ακόμα υπάρχει...

-Με το ίδιο κουμπί που την άνοιξες,

μπορείς και να την κλείσεις.

Μην μου πείτε πως δεν είναι απίθανο. Και το σημαντικότερο είναι κάτι που μπορεί ο καθένας να κάνει, προς το παρόν, όπως αναφέρει και ο μάγος της σάτιρας Τζίμης.

Παράλληλα θα πρέπει να αναφέρω ότι, για να πούμε και του στραβού το δίκιο, δεν είναι δα και καταστροφή αν δει κανείς και τη Ρούλα μια φορά. Υπάρχουν χειρότερα, όπως το να δει κανείς μια ταινία δισεκατομμυρίων όπως «Το Φλέμα του Οδυσσέα» για το οποίο κατά πρώτον κανείς απορεί γιατί να ξοδεύονται τόσα λεφτά για την αυτοϊκανοποίηση ενός σκηνοθέτη, όποιος και αν είναι αυτός. Κατά δεύτερο λόγο βγαίνοντας από τον κινηματογράφο κανείς είτε συμμορφώνεται στις συστάσεις των κριτικών, είτε υποκύπτει στο μεγαλείο του να φτιάχνει κανείς μια ολόκληρη ταινία για αυστηρώς προσωπική χρήση και παραδέχεται τα σαφή σημάδια βελτίωσης του Αγγελόπουλου του οποίου το γύρισμα πλέον έχει πάρει φωτιά σε σχέση με παλιότερα. Ή τέλος απλά δεν είναι έτοιμος ακόμα για τα ναρκωτικά και περιορίζεται στο να μειδιά για το αδικοχαμένο του δίωρο, ίσως και το χιλιοεπτακοσάρι. Και όλα αυτά βέβαια επιβεβαιώνονται από τις ουρές που σχηματίζονται από αυτούς που εγκαταλείπουν την ταινία στη μέση, παρά τις προσταγές των περισσοτέρων κριτικών οι οποίοι παρουσίασαν αυτή την ταινία ως αριστούργημα.

Και για να μπούμε και στην ουσία της υπόθεσης, ας υπογραμμίσουμε ότι το βλέμμα αυτού του Οδυσσέα μας κούρασε υπέρμετρα για να φθάσουμε στο Σεράγεβο. Έτσι όταν, δόξα σοι κύριε, φθάσαμε εκεί ήμασταν όλοι πολύ εξαντλημένοι για να παρακολουθήσουμε τα εκεί διαδραματιζόμενα. Τουλάχιστον μάθαμε ότι η φύση αν και μόνη τρώει κάνα μπισκότο πού και πού. Πρέπει βέβαια να ομολογήσουμε ότι ο σκηνοθέτης είχε κάνει φανταστική συλλογή στοιχείων για κινηματογραφική παραγωγή, αλλά κάπως δεν πολυταίριαζαν αυτά μεταξύ τους και σίγουρα ήταν κατά τι σε μεγαλύτερη δόση από αυτήν που αντέχει ο κοινός θνητός. Καλοί και άγιοι οι συμβολισμοί αλλά χρειάζεται και μια συνέχεια όπως και φειδώ στη χρήση τους. Συμπερασματικά μάλλον ατυχής η προσπάθεια του Αγγελόπουλου να αποδείξει ότι αυτός είναι ο καλλιτεχνότερος των καλλιτεχνών και σίγουρα μακράν εξυπνότερος από το κοινό.

Φυσικά όλα τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι άδικα ή δίκαια δεν πήρε ή πήρε κάποια βραβεία, διότι από ότι μαθαίνω τα συναγωνιζόμενα έργα δεν απείχαν μακράν τούτου. Κλείνοντας τα περί Οδυσσέα, αναφέρω ότι πραγματικά είναι μια ταινία που αν σας δοθεί η ευκαιρία να τη δείτε, απλά προσπεράστε την. Αυτής της μορφής η αλλοτρίωση ίσως ξεπερνά τις κατά τόπους Ρούλες.

Και για να επιστρέψουμε στο θέμα μας ας συνοψίσω λέγοντας ότι δεν μπορώ να κατηγορήσω κανέναν για το χαμηλό επίπεδο των εκπομπών του, ή των ταινιών του, όσο αυτές κινούνται μέσα στα πλαίσια της νομιμότητας. Για το μόνο που ανησυχώ είναι που τελικά βρίσκονται αρκετοί «πελάτες» για αυτά τα υποπροϊόντα. Όσο τις «αγοράζουμε» θα συνεχίσουν να υπάρχουν και βέβαια προσωπικά υποψιάζομαι ότι για αρκετό καιρό ακόμα θα τις «αγοράζουμε». Αν τώρα δεν αντέχετε και σας εξοργίζουν όλα αυτά απλά ακολουθήστε την πρόταση του Τζίμη, όσο ακόμα προσφέρεται. Αν όμως δεν πιστεύετε σε έννοιες όπως «αγοράζω» και άλλα συναφή, κάνετε διαδήλωση στα προπύλαια. Αν ακόμα δεν πιστεύετε στις διαδηλώσεις ως μοναδική λύση στα προβλήματα, γράψετε και στο ΝΥΓΜΑ. Αν τέλος σας κούρασα, μη με κάνετε παρέα.

Σεραφείμ Αθ. Κοτρώτσος

Υ.Γ.: Παρεμπιπτόντως για κάποιους που καταστρέφουν μαζικές φοιτητικές πορείες σαν αυτή της περασμένης Τρίτης 14/11/95 μετατρέποντάς την σε ποδοσφαιρική διένεξη - και δε μιλώ μόνο για τους άρρωστους (ή υποκινούμενους αν θέλετε) που σποραδικά πέταγαν καθ’ όλη την πορεία και από καμία μολότοφ, αλλά πολύ περισσότερο για τους θερμοκέφαλους που θεώρησαν σωστό να σπάσουν τους κλοιούς έξω από το Υπ.Εθ.Π.&Θ. για να κάνουν μια κάποια πολιορκία - το μόνο που αξίζει να πω είναι το εξής: «Σα δε ντρέπεστε ρε παιδιά». Αλλά πάλι θα μου πείτε το είπα μόνος μου : Παιδιά..., παιδιά είναι και παίζουν.