ΝΥΓΜΑ #25 - Ιανουάριος 1997

 

ΟΙ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΟΙ...

Στα τέλη του Νοέμβρη, είχαμε την ευκαιρία να έρθουμε σε επαφή με μια ομάδα φοιτητών από σχεδόν όλα τα μέρη της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Στα πλαίσια συνεργασίας του ΕΠΙΣΕΥ (Eρευνητικό Iνστιτούτο του τμήματος Ηλεκτρολόγων ΕΜΠ) με ομόλογο πανεπιστημιακό τμήμα του Βελιγραδίου, δόθηκε η ευκαιρία σε μια ομάδα περί των 30 φοιτητών ανάλογων τμημάτων να επισκεφτούν το ΕΜΠ και τη χώρα μας, να πάρουν μια γεύση για το τι συμβαίνει εδώ αλλά και να μας δώσουν μια εντύπωση για το τι συμβαίνει εκεί. Η ομάδα περιείχε κυρίως φοιτητές από Σερβία, Βοσνία και FYROM (Σκόπια).

Οι συνάδελφοι αυτοί, παρακολούθησαν σειρά από παρουσιάσεις εντός του ΕΜΠ, συμμετείχαν σε μικρές εκδρομές που διοργανώθηκαν για να έχουν και μια σύντομη γνωριμία με τη χώρα μας αλλά και σε κάποιες άλλες εκδηλώσεις εντός ΕΜΠ. Μερικοί από εμάς καταφέραμε να τους συναντήσουμε και να γνωρίσουμε τα παιδιά του πολέμου από πρώτο χέρι. Κάποιοι είχαν επίσης την τύχη να συμμετάσχουν και σε άτυπη φιλική ποδοσφαιρική αναμέτρηση Ελλάδας - Πρώην Γιουγκοσλαβίας που οδήγησε στη συντριβή των Eλλήνων παρόλο του ότι είχαν πάρει δανεικό έναν από τους αντιπάλους.

(άσχετη εικόνα!)...

Δυστυχώς δεν είχα την ευκαιρία να δω τον αγώνα αλλά από συζήτηση που έκανα με το Σέρβο δανεικό παίχτη της ελληνικής ομάδας, άκουσα από κάποιον μη Έλληνα κάτι που ίσως όλοι μας θα έπρεπε να προσέξουμε. Μου είπε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά στο θέμα συνεργασίας μεταξύ των Ελλήνων! Το γήπεδο είναι μεγάλο και ένας δεν μπορεί να κάνει πολλά μόνος. Ένας τρίτος λοιπόν είδε αμέσως ότι κάτι τρέχει με τη συλλογικότητά μας ως λαός. Τη στιγμή εκείνη μια μόνο σκέψη μου ήρθε: Μακάρι να ήταν μόνο στο ποδόσφαιρο !

Την τελευταία μέρα πριν φύγουν (τελικά με πλοίο μέχρι τη Θεσσαλονίκη μια και οι αγρότες δεν αστειεύονταν) είχαν μια μικρή συγκέντρωση στο ξενοδοχείο τους, από την οποία λίγα θα ξέχναγα, μια και εκεί μας δόθηκε η δυνατότητα να κάνουμε μια όμορφη φιλική συζήτηση.

Όταν ρωτήσαμε τι έχει μείνει από τον πόλεμο όλοι ήταν σκεπτικοί. Το μυαλό τους προσπαθούσε να βγάλει έστω και ένα θετικό μα μάταια. Παρόλα αυτά οι περισσότεροι έλεγαν ότι δεν ήταν δυνατό να αποφευχθεί. Επίσης εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι κανένας δεν ανέφερε αιτιάσεις του τύπου ότι κάποιοι εξωγενείς παράγοντες εξώθησαν τα πράγματα στα άκρα κ.λπ. Όταν ρωτήσαμε τους Σέρβους πώς βλέπουν τους Κροάτες πήραμε την απάντηση ότι οι ίδιοι δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα πέραν του ότι η Κροατία έχει ευνοηθεί από τους Δυτικούς. Οι παλιοί όμως έχουν πολλά που δεν μπορούν να ξεχάσουν τα οποία και τους χωρίζουν με τους γείτονες Κροάτες. Συζητώντας για το σήμερα, ήταν φανερό ότι τα παιδιά είχαν κάποιους δισταγμούς να μιλήσουν εντελώς ανοιχτά. Κάτι που με τα τελευταία γεγονότα του Βελιγραδίου είναι φανερό γιατί συνέβη.

Μιλώντας με τα παιδιά από τη Βοσνία, εισπράξαμε την αγωνία των ανθρώπων που έχουν δει συγγενείς τους να χάνονται στον πόλεμο. Ανέφεραν ότι μέχρι και λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στη Βοσνία, κανείς δεν μπορούσε να πιστέψει ότι άνθρωποι μέσα από ίδιες οικογένειες θα βρεθούν αντιμέτωποι επειδή κάποιος κατάγεται λίγο περισσότερο από εδώ απ’ότι εκεί. Ακόμη και τώρα δεν βλέπουν τίποτα που να τους χωρίζει από τους λοιπούς Βόσνιους παρά το σκληρό πόλεμο.

Εντυπωσιακότερη όλων ήταν η συζήτηση με τα τρία παιδιά από τα Σκόπια. Μια καταπληκτική τελειόφοιτη μηχανικός πληροφορικής (ιδιαίτερα όμορφη) και δυο πολύ φιλικοί ηλεκτρονικοί. Οι συνάδελφοι από τη γείτονο χώρα μας έλεγαν ότι οι ίδιοι θεωρούν για το θέμα του ονόματος, ότι ο όρος Μακεδονία ή Μακεδονικός έχει γεωγραφική έννοια μόνο. Για το λόγο αυτό μας έλεγαν ότι μια ονομασία στην οποία θα είναι ξεκάθαρο ότι ο όρος παίζει ρόλο επιθέτου ή συνθετικού θα ήταν η προτιμότερη. Παρόλα αυτά είναι βέβαιοι ότι κάτι τέτοιο δύσκολα θα γινόταν αποδεκτό από αυτή την κυβέρνηση του FYROM μια και θα θεωρείτο ως εθνική ήττα. Πολιτικό κόστος λοιπόν. Η ζωή έχει βλέπετε παντού τους γνωστούς κανόνες. Όσο λογικό και δίκαιο και αν φαίνεται κάτι, όταν τα πράγματα φτάνουν στα άκρα δύσκολα μπορεί κανείς δει καθαρά.

Στο μυαλό μου αμέσως ήρθε το πώς οι ίδιοι εμείς οι Έλληνες ως λαός καταφέραμε να αυτοεγκλωβιστούμε με το θέμα του ονόματος, οδηγώντας την υπόθεση σε ακριβώς αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα. Μάλιστα μας είπαν και το αναμενόμενο, ότι δηλαδή εντός FYROM χρησιμοποιούν το όνομα Μακεδονία, εκτός ακούν το όνομα FYROM ή και πάλι το Μακεδονία και μόνο στην Ελλάδα ακούν το απίστευτο όνομα Σκόπια!

Κλείνοντας να αναφέρουμε κάτι που έγινε φανερό από την αρχή από την αμεσότητα με την οποία μας αντιμετώπισαν. Οι γείτονές μας λίγο διαφέρουν από εμάς. Το σημαντικότερο, ελάχιστα διαφέρουν μεταξύ τους. Απολάμβαναν εξίσου να ακούν στην κιθάρα και να τραγουδούν όλοι μαζί τόσο Σέρβικα, Βόσνια όσο και Σκοπιανά τραγούδια. Έδειχναν να περνούν πολύ καλά όλοι μαζί και ήταν ξεκάθαρο ότι αυτά που τους ενώνουν ήταν πολύ πιο πολλά και πιο βαθιά από τα λίγα που τους χωρίζουν.

Σεραφείμ Κοτρώτσος