| Κείμενο |
Sportime.gr > Μόνιμες Στήλες > Χωρίς Προφυλακτικό
Τότε... το 1971
Χωρίς Προφυλακτικό, Άγγελος Μενδρινός, 01/06/2004
Η τηλεόραση ήταν μοναδική στο σπίτι. Ισως και στην πολυκατοικία. Στη μέση του σαλονιού. Και εκείνο το χειμώνα του 1971 είχε πάρει… φωτιά. Στον τρίτο όροφο της οδού Φιλιππουπόλεως στον Αγιο Μελέτη το σπίτι είχε αποκτήσει πολλούς ταχτικούς φίλους.
Μας θυμόντουσαν όταν έπαιζε ο Παναθηναϊκός. Οταν δεκάδες άνθρωποι μαζευόμαστε γύρω από το «φωτεινό κουτί» για να πάρουμε μια ιδέα της ευρωπαϊκής πορείας του Παναθηναϊκού.
Στο σπίτι την ώρα του αγώνα δεν ακουγόταν κιχ. Μόνο η φωνή του Γιάννη Διακογιάννη στη διαπασών, για να μπορέσουμε να μπούμε στην ατμόσφαιρα του γηπέδου. Πραγματικός σπόρος ο σημερινός «sporos», προερχόταν από μια οικογένεια που δεν είχε ισχυρούς δεσμούς με το ποδόσφαιρο. Το αντίθετο μάλιστα. Ο πατέρας μου δήλωνε Ολυμπιακός απλά και μόνο επειδή ήταν από τον Πειραιά. Στο γιο του, όμως, δεν είχε επέμβει στα ποδοσφαιρικά του φρονήματα.
Οι στιγμές στα ματς των «πρασίνων» συγκλονιστικές. Στα παιδικά μου μάτια οι ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού έπαιρναν μυθικές διαστάσεις. Ο Δομάζος δεν ήταν κοντός, αλλά ένας Γολιάθ που δεν σταματούσε πουθενά. Ο Οικονομόπουλος έμοιαζε με άνθρωπο-αράχνη σαν κι αυτόν που διάβαζα στα φτηνά εβδομαδιαία περιοδικά κόμικς. Ο Αντωνιάδης γινόταν δεινός εκτελεστής. Ο Γραμμός ένας ζογκλέρ που του άρεσε να ισορροπεί επάνω στη γραμμή. Ο Ελευθεράκης ένας αεικίνητος χαφ, ο Καμάρας με τον Σούρπη βράχοι στην άμυνα.
Από ποδόσφαιρο ήξερα ελάχιστα. Τότε άρχισα να μαθαίνω. Ποτέ δεν τόλμησα να κάνω τα κόλπα του Δομάζου στην αλάνα, στα περιβόλια και στον Αγιο Αιμιλιανό, όπου παίζαμε μπάλα. Μία δύο φορές που το αποτόλμησα, κατάλαβα ότι αυτά τα πράγματα δεν ήταν για μένα.
Αυτά τα βράδια κορυφώθηκαν με τη συμμετοχή του Παναθηναϊκού στον τελικό του Γουέμπλεϊ. «Αγιαξ! Τι είναι πάλι τούτο;», ρώτησα πριν από τον τελικό. «Τους έχουμε στο τσεπάκι», μου απάντησε ένας κύριος δίπλα μου. Δεν θυμάμαι πια ποιος ήταν. Κάθισα να δω το ματς με τη σιγουριά ότι τους έχουμε στο τσεπάκι. Δυστυχώς η εξέλιξη του αγώνα δεν ήταν αυτή που θα ήθελα.
Οταν μεγάλωσα και άνοιξα τα σχετικά βιβλία, διαπίστωσα ότι η ιστορία καμιά φορά γράφεται με τις λεπτομέρειες. Αν ο Παναθηναϊκός κέρδιζε το Κύπελλο Πρωταθλητριών, δεν θα υπήρχε κανένας Αγιαξ στο ευρωπαϊκό στερέωμα. Εκείνη τη χρονιά πρωταθλητής Ολλανδίας αναδείχτηκε η Φέγενορντ. Οπως κι ο Παναθηναϊκός έτσι κι ο Αγιαξ έχασε το πρωτάθλημα στη χώρα του. Αρα δεν θα συμμετείχε στο επόμενο Κύπελλο Πρωταθλητριών, άρα δεν θα είχε πάρει τα τρία κύπελλα στη σειρά.
Είδατε πώς γράφεται κάποιες φορές η ιστορία; Πάντως για να επιστρέψουμε στην οδό Φιλιππουπόλεως, το τέλος του τελικού για πρώτη φορά βρήκε την παρέα στεναχωρημένη. Ο Παναθηναϊκός είχε χάσει την ευκαιρία να γίνει «βασιλιάς της Ευρώπης». Ενας φίλος του πατέρα μου ψιθύρισε όταν οι περισσότεροι είχαν φύγει: «Ευτυχώς. Φαντάζεσαι τι είχε να πει ο Παπαδόπουλος…».
Ηταν η πρώτη φορά που η πολιτική ερχόταν στ’ αυτιά μου. «Τι δουλειά έχει ο Παπαδόπουλος με τον Παναθηναϊκό;», αναρωτήθηκα. Δεν τόλμησα όμως να βγάλω μιλιά. Ηξερα ότι δεν πρέπει να λέω στο σχολείο αλλά και στους φίλους μου τις συζητήσεις που γινόντουσαν στο σπίτι. Ούτε το γεγονός ότι τα περισσότερα βράδια ο πατέρας μου άκουγε στα βραχέα ραδιόφωνο. Ηταν κάτι που δεν έπρεπε να ξέρουν οι άλλοι. Το γιατί το έμαθα αργότερα. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Τι δουλειά είχε λοιπόν ο Παπαδόπουλος με το Γουέμπλεϊ και τον Παναθηναϊκό; Την απάντηση τη βρήκα πολλά χρόνια αργότερα. Η χούντα προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την επιτυχία αυτή του Παναθηναϊκού. Σε μια εποχή δύσκολη για την Ελλάδα. Ομως γρήγορα το κατόρθωμα του Παναθηναϊκού ξεπέρασε τα στενά χρονικά όρια της εποχής του. Οπως στην Ισπανία ο Φράνκο δεν κατάφερε να εξαργυρώσει τις επιτυχίες της Ρεάλ, ή όπως στην ΕΣΣΔ δεν μπόρεσαν να εκμεταλλευτούν τις επιτυχίες που είχε το ποδόσφαιρο στη δεκαετία του ’60 σε εθνικό επίπεδο.
Ολα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα έχουν αυτό το χούι, να εκμεταλλεύονται όλα όσα συμβαίνουν και θεωρούν ότι μπορεί να τους αποφέρουν πολιτικά κέρδη. Στη πράξη όλα αυτά αποδεικνύονται απλές υποθέσεις. Οι ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού μπορεί να έγιναν δεκτοί από τον Παπαδόπουλο, μπορεί η Δέσποινα, η σύζυγος του δικτάτορα να ήταν φάτσα κάρτα στα επίσημα της Λεωφόρου σε κάθε ματς, αλλά από την άλλη κανείς δεν πρέπει να ξεχάσει και το θέμα που δημιουργήθηκε αργότερα με τις εισφορές των ομογενών που πήγαν στη ΓΓΑ, αλλά δεν κατέληξαν ποτέ στις τσέπες των «πρασίνων».
Ακόμα και χρήματα από τον Νίκο Γουλανδρή, τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, λέγεται ότι παρακράτησαν οι τότε υπεύθυνοι. Σήμερα ξαναβλέποντας κάποιες από τις στιγμές εκείνες, βρίσκοντας κάποια από τα χαμένα ντοκουμέντα εκείνης της πορείας, καταλαβαίνουμε τη μεγάλη επιτυχία του Παναθηναϊκού. Των ποδοσφαιριστών που έπαιξαν τότε. Και καταρρίπτονται και κάποιοι μύθοι. Πώς βοήθησε η χούντα τον Παναθηναϊκό; Δωροδοκώντας τους αντιπάλους του; Μα μπορούσε να δωροδοκήσει κανείς την Εβερτον; Μια ομάδα που θα μπορούσε εκείνη την εποχή να αγοράσει όλον τον Παναθηναϊκό; ‘Η πάλι, ο τελικός. Δεν ήταν μονότερμα του Αγιαξ, όπως πολλοί ίσως πιστεύουν. Εχασε και ο Παναθηναϊκός ευκαιρίες. Κι έπαιξε όσο μπορούσε για να δυσκολέψει τους Ολλανδούς.
Ακόμα βλέπουμε το πάθος του κόσμου. Σε μια εποχή μαύρη για την Ελλάδα, οι άνθρωποι ήθελαν κάτι για να κρατηθούν. Κάποιοι το βρήκαν στον Παναθηναϊκό. Και συσπειρώθηκαν γύρω από αυτήν την ομάδα.
Στη συνέχεια της σειράς, θα ακολουθήσουν κι άλλα εξαιρετικά σπάνια ντοκουμέντα. Θα δούμε για παράδειγμα την άλλη Τρίτη την Ελλάδα να παίζει στο γεμάτο Μαρακανά με τη Βραζιλία και θ’ ακούσουμε τη φωνή του Βασίλη Γεωργίου να περιγράφει τις σημαντικότερες στιγμές του αγώνα. Και άλλα πολλά. Θα ακολουθήσουν μεγάλες ποδοσφαιρικές στιγμές του Ολυμπιακού, της ΑΕΚ, του ΠΑΟΚ, του Αρη. Στιγμές που πιστεύαμε ότι είχαν χαθεί για πάντα. Κάποιοι άνθρωποι όμως με μεράκι φρόντισαν να κρατήσουν αυτές τις στιγμές ζωντανές για να φτάσουν μέχρι εσάς. Και τους ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό…
|
