www.nygma.gr - ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ (Σκέψεις)

Εξάλειψη των οικονομικών ανισοτήτων 14/11/2001

Μια αιρετική άποψη

Ίσοι δε σημαίνει ίδιοι. Επιλέγω να θεωρώ ίσους μ’ εμένα αυτούς που δεν είναι ίδιοι μ' εμένα.

Όντως φαίνεται ότι είναι από τη φύση του ανθρώπου να φοβάται το διαφορετικό. Παραδείγματα έχουμε πολλά από το πέρασμα των αιώνων και την εξέλιξη της ανθρωπότητας, μια και κάθε φορά που κάποιος φαινόταν διαφορετικός από τον περίγυρό του, στην εμφάνιση, στις απόψεις, στην πίστη ή σ' ό,τι άλλο, οι άνθρωποι απορούσαν και την έκπληξή τους αυτή την εξέφραζαν ως φόβο και περιθωριοποίηση. Κατά τον ίδιο τρόπο συνηθίζονται να εξελίσσονται οι διαφορές στην κουλτούρα, στη θρησκεία, στο χρώμα του δέρματος, αν και η κατάσταση άλλαξε πολύ προς το καλύτερο μέσα στις περασμένες δεκαετίες. Για παράδειγμα, η εξίσωση των δικαιωμάτων αντρών και γυναικών, λευκών και μαύρων κ.ά. Ωστόσο, θα ήθελα να επισημάνω ότι από τότε που όλοι παραδέχτηκαν την εκδημοκράτιση των κοινωνιών μέσα στις τελευταίες δεκαετίες, σα να μου φαίνεται ότι δεν έχει λάβει χώρα καμία σημαντική περαιτέρω πρόοδος προς την κατεύθυνση εξάλειψης των ανισοτήτων.

Πιο συγκεκριμένα, το είδος της διαφορετικότητας που ακόμα υφίσταται αλλά παραμένει άλυτο πρόβλημα γι' αυτούς που το βιώνουν είναι η εξάλειψη των οικονομικών ανισοτήτων. Οικονομικές ανισότητες υφίστανται τόσο μέσα σε μία αυτόνομη κοινωνία (όσο αυτόνομη μπορεί να καλείται μία κοινωνία στις μέρες μας, που η παγκοσμιοποίηση κυριαρχεί εγώ είμαι υπέρ της, όσον αφορά τα πεδία του πολιτισμού, της παιδείας, της εύκολης πρόσβασης σε πληροφορίες, την εύκολη ανταλλαγή απόψεων, αλλά δε θα έπρεπε αυτού του είδους οι συναλλαγές να είναι και εύκολα προσβάσιμες από όλους τους ανθρώπους της γης;), όσο και σε επίπεδο πλανήτη, εννοώντας ότι μεταξύ των διάφορων κρατών μπορεί να υπάρχει πολύ μεγάλο χάσμα οικονομικών μεγεθών.

Αυτό βέβαια δε συνεπάγεται και ανυπαρξία οικονομικών πηγών. Για, παράδειγμα οι χώρες της Μέσης Ανατολής έχουν πολύ πλούσιες πηγές ορυκτού πλούτου, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ωστόσο οι πολίτες των χωρών αυτών δεν απολαμβάνουν τα οφέλη του πλούτου των εδαφών στα οποία ζουν, με εξαίρεση ορισμένους από αυτούς (τους βασιλιάδες τους, τους πολυαναφερθέντες Άραβες κροίσους, τις ξένες πολυεθνικές που έχουν στην κατοχή τους αυτές τις πηγές πλουτισμού κ.ά.).

Τώρα, που θέλω να το πάω: Οι πλούσιοι της γης θέλουν να γίνουν ακόμα πλουσιότεροι. Αυτό θα επιτυγχανόταν με το να έχουν τον έλεγχο των εκτάσεων που κατέχουν οι Άραβες κροίσοι. Αυτοί όμως, επίσης πλούσιοι που θέλουν να γίνουν πλουσιότεροι, δε διατίθενται να παραδώσουν τα σκήπτρα εκμετάλλευσης των πηγών πλουτισμού τους. Και ποιος θα είχε τέτοια διάθεση άλλωστε; Οι μεγάλες δυνάμεις (ή καλύτερα, οι πλούσιες δυνάμεις;) λοιπόν βρήκαν τη λύση: Όπου δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο, θα προκαλέσουμε αναταραχές, τα καθεστώτα θα αλλάξουν, θα ανατραπούν, οι λαοί θα παρακολουθούν αποχαυνωμένοι, και μέσα στις συρράξεις, όπου κανείς δε θα μπορεί να καταλάβει στ' αλήθεια τι έχει συμβεί και για ποιο λόγο, θα βάλουμε τους κατάλληλους ανθρώπους στις κατάλληλες θέσεις.

Τώρα, όσον αφορά στο τι συμβαίνει στις μέρες μας, η επικαιρότητα συνεχώς μαστίζεται από περιπτώσεις όπου οι μεγάλες δυνάμεις επεμβαίνουν με στρατιωτικά μέσα στο εσωτερικό διαφόρων χωρών. Ο σκοπός τους φαινομενικά είναι να διορθώσουν τα εκεί κακώς κείμενα, στην ουσία όμως αποσκοπούν σε διαφόρων ειδών αλλαγές. Αλλαγές που έχουν να κάνουν όχι με τα απολυταρχικά καθεστώτα που με διάφορους τρόπους κάνουν το λαό να υποφέρει. Συνηθέστερα πρόκειται για αλλαγές των συνόρων που θα οδηγήσουν τις εκτάσεις ενδιαφέροντος σε χώρες με κυβερνήσεις φιλικές προς τις μεγάλες δυνάμεις, ή για πρόκληση συρράξεων που θα αποσυντονίσουν τον κόσμο, θα βοηθήσουν στην εύκολη παραπληροφόρηση της κοινής γνώμης της εκάστοτε χώρας, ώστε να υπάρχει πλέον πρόσφορο έδαφος για να περάσουν οι εκτάσεις ενδιαφέροντος στην κυριότητα αυτών που 'πρέπει'.

Τα παραπάνω είναι μία αιρετική, θα 'λεγε κανείς, άποψη σχετικά με τις πολεμικές συρράξεις που κατά καιρούς συμβαίνουν στο χώρο της Μέσης Ανατολής και όχι μόνο, από τις οποίες οι περισσότερες χαρακτηρίζονται από αυτούς που καταναλίσκονται σ' αυτές ως 'ανθρωπιστικές επεμβάσεις'. Είναι μία ακραία άποψη, αλλά δε νομίζω ότι κανείς θα αμφισβητήσει ότι υπάρχει μία δόση (και) τέτοιας αλήθειας σ’ όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας.

Ξαναγυρίζοντας στο θέμα του συμπεριφοράς των ανθρώπων προς το διαφορετικό, θα επικεντρώσω ξανά στο θέμα των οικονομικών ανισοτήτων. Στην εποχή μας έχουν καταντήσει μονότονη η ανακοίνωση στατιστικών στοιχείων όσον αφορά στις οικονομικές ανισότητες, του στιλ "Η περιουσία των 100 πιο πλούσιων ανθρώπων στον κόσμο υπερβαίνει το ΑΕΠ των 100 πιο φτωχών χωρών της γης". Έχει καταντήσει θέμα μπανάλ, τόσο που πια είναι λίγοι αυτοί που δίνουν σημασία ή ευαισθητοποιούνται με την ύπαρξη τέτοιων καταστάσεων στις αρχές του 21ου αιώνα. Η αναμετάδοση τέτοιων στατιστικών μελετών από τα ΜΜΕ ενδεχομένως να ενοχοποιεί τους 100 πιο πλούσιους ανθρώπους του κόσμου, καθώς και τους αμέσως επόμενους.

Κι αν δεν τους ενοχοποιεί, σίγουρα δέχονται συμβουλές από τους υπεύθυνους για το image τους. Συμβουλές που συνήθως είναι τύπου φιλανθρωπιών. Κατά έναν παρόμοιο τρόπο οι αρχηγοί των πλούσιων κρατών επιβαίνουν σε 'ανθρωπιστικές επεμβάσεις'. Κατά τη γνώμη μου, μόνο για ανθρωπιστικές επεμβάσεις δεν πρόκειται. Αναρωτιέμαι μήπως οφείλεται στο φόβο μας προς το διαφορετικό. Μήπως, αφού δεν έχουμε τη διάθεση να δώσουμε λίγα από τα πολλά χρήματά μας για να φέρουμε σε, αν όχι ίδια, τουλάχιστο καλύτερη από την τρέχουσα, οικονομική κατάσταση αυτούς τους λαούς, θέλουμε να τους αφανίσουμε για να μην υπάρχουν πια φτωχοί. Έτσι δε θα κηρυσσόταν κανένας ένοχος ή υπαίτιος της άθλιας οικονομικής κατάστασης αυτών των λαών. Λέω μήπως...

D P
ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ

Το άρθρο αυτό βρίσκεται δημοσιευμένο στην Πύλη www.nygma.gr
στη διεύθυνση http://www.nygma.gr/mag/articles/Article.asp?ar_id=491&ac_id=1