Έχει τύχει αρκετές φορές τελευταία η κριτική προς τα καθημερινά γεγονότα, προς τις πολιτικές αποφάσεις ή προς ορισμένα κοινωνικά φαινόμενα να σχολιάζεται αρνητικά, με το πρόσχημα της απαισιοδοξίας ή της μίζερης λογικής. Θεωρείται από ορισμένους ότι δε συμβαίνουν μόνο στραβά κι ανάποδα, αλλά ότι τον τελευταίο καιρό η χώρα βαδίζει προς το καλύτερο, ότι οι παραφωνίες μειώνονται και πως έχουμε αποκτήσει αυτό που ανέκαθεν ονομαζόταν «ευρωπαϊκός προσανατολισμός». Δεν γνωρίζω κατά πόσο εκφράζω και τα υπόλοιπα μέλη του ΝΥΓΜΑτος, αλλά ας μου επιτραπεί να παραθέσω στη στήλη αυτή τις απόψεις μου για το συγκεκριμένο ζήτημα και να αποδείξω ότι δεν είναι απαισιοδοξία, μιζέρια ή ελληνική κακομοιριά εκείνο που με διακατέχει, αλλά αγωνία για τα όσα συμβαίνουν σε αυτή τη χώρα, τα οποία περνούν απαρατήρητα, αντιμετωπίζονται επιφανειακά αλλά και η αδιαφορία που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία.

Ξεκινώντας από το γεγονός που θεωρήθηκε ως μεγάλη επιτυχία, από την ένταξή μας στην Ο.Ν.Ε., θα αναφέρω ότι ως γνωστόν ένας κούκος δεν φέρνει την Άνοιξη. Ασφαλώς και είναι σημαντικό για τη χώρα να έχει σταθερό και ισχυρό νόμισμα, ασφαλώς και διασφαλίζει την οικονομία της. Έχει όμως μεγάλη σημασία, η χώρα να διαθέτει και τις κατάλληλες υποδομές για να αντεπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις μιας ενοποιημένης Ευρώπης, να αυξήσει τις εξαγωγές τις, να γίνει ανταγωνιστική. Τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης αυτόν ακριβώς το σκοπό υποτίθεται ότι θα εξυπηρετούσαν, την ενίσχυση των οικονομικά ασθενέστερων χωρών, ώστε να αποκτήσουν τις κατάλληλες υποδομές και να προσεγγίσουν τα επίπεδα των υπολοίπων. Στη χώρα μας όμως όλοι (ιδιαίτερα οι κομματάρχες) τα είδαν σαν τσάμπα λεφτά, σαν δώρα από τους κουτόφραγκους, σαν πεδίο άσκησης της ελληνικής κουτοπονηριάς, σαν κονδύλια για χρηματοδότηση των ημετέρων. Το αποτέλεσμα; Κακοδιαχείριση, μικρά ποσοστά απορροφητικότητας, υπερτιμολογήσεις έργων, πολλαπλές δημοπρατήσεις, μελέτες επί μελετών, κακοτεχνίες, προχειρότητες. Να αναφέρω παραδείγματα; Η μιάμιση γραμμή του μετρό, η γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, η Εγνατία, ο οδικός άξονας Π.Α.Θ.Ε., τα λιμάνια, τα αντιπλημμυρικά έργα, το Κτηματολόγιο, η Δημόσια Διοίκηση και πολλά ακόμα. Δυστυχώς πολλοί έχουν μπει στη λογική πως είναι θετικό στοιχείο ότι τελικά πραγματοποιήθηκαν, ανεξαρτήτως των χρόνων παράδοσης, των προϋπολογισμών, της ποιότητας κατασκευής και της λειτουργικότητάς τους. Αν δεν είναι μιζέρια και κακομοιριά να λέμε «πάλι καλά που μας φτιάξανε και το μετρό μετά από 15 χρόνια» τότε τι είναι;

Ένας άλλος τομέας που αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια τον εφιάλτη του κάθε πολίτη είναι οι Δημόσιες Υπηρεσίες. Η γραφειοκρατία, η έλλειψη αποδοτικότητας, η αδιαφορία για τον πολίτη, οι διαρκείς απαιτήσεις αυξήσεων και επιδομάτων χωρίς ανάλογη παροχή υπηρεσιών, τα «κεκτημένα» δικαιώματα, η έλλειψη αξιολόγησης, η μονιμότητα, ο συνδικαλισμός και η συντεχνιακή λογική είναι κυρίαρχα στοιχεία των δημοσίων υπαλλήλων. Διαβάζοντας πρόσφατο αφιέρωμα σε κυριακάτικη εφημερίδα, διαπίστωσα ότι την τελευταία εικοσαετία έχουν συντελεστεί τέτοιου είδους νομικές και διοικητικές αλλαγές, οι οποίες είναι σχεδόν αδύνατον πλέον να αναιρεθούν και να καταστεί εφικτή μια σωστή, οργανωμένη και αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση. Όταν υπάρχει ενιαίο μισθολόγιο για όλους τους υπαλλήλους, όταν δεν υπάρχουν κριτήρια αξιολόγησης, όταν υπάρχει μονιμότητα, όταν οι διορισμοί γίνονται με κομματικά κριτήρια, όταν οι διαγωνισμοί πρόσληψης «μπάζουν» από παντού, όταν έχουν γεμίσει τα υπουργεία από συμβούλους και παρατρεχάμενους υπουργών, διευθυντών και λοιπών «φορέων», όταν εισπράττουν υπερωρίες και επιδόματα για τα οποία ουδέποτε εργάζονται, πως είναι δυνατόν να υπάρχει αποδοτικότητα, ενδιαφέρον των υπαλλήλων για την εργασία τους και κατά συνέπεια για την εξυπηρέτηση των πολιτών; Πως είναι δυνατόν πλέον να ξεβρωμίσει το χάλι του Δημοσίου και να τα βάλει κάποιος με τα συνδικάτα και τα μαγαζάκια; Ποιος μπορεί να κόψει το λάδωμα στους δημόσιους οργανισμούς το οποίο έχει γίνει πολλές φορές απαραίτητο αν επιθυμεί κάποιος να εξυπηρετηθεί σε εύλογο χρονικό διάστημα; Εδώ φάνηκε ότι ο υπεύθυνος βουλευτής της διακομματικής επιτροπής για τον τζόγο είναι κι ο ίδιος τζογαδόρος, τι άλλο ψάχνουμε να βρούμε;

Να αναφερθούμε στα προβλήματα έλλειψης αποφασιστικότητας και στην αδυναμία σωστής διακυβέρνησης; Έχει γίνει πλέον καθεστώς να κλείνουν κάθε χρόνο οι εθνικές οδοί από τους αγρότες, να κλείνει το κέντρο επειδή 20 άνθρωποι κάνουν πορεία, να δημιουργείται κυκλοφοριακό χάος επειδή κάποιος υπουργός μετακινείται. Η έλλειψη υποδομών, οργάνωσης και κρατικής μέριμνας είναι τέτοια ώστε να υπάρχουν μετά από χρόνια σεισμόπληκτοι που κατοικούν σε λυόμενα, να απαιτούνται μήνες ή ακόμα και χρόνια για την έκδοση συντάξεων, να πλημμυρίζουν οι δρόμοι και τα ρέματα λόγω άναρχης δόμησης ή κακής μελέτης με την παραμικρή βροχή, να μην υπάρχουν πεζοδρόμια που να μπορεί να περπατήσει κάποιος χωρίς τον κίνδυνο να βρεθεί σε λακκούβα, να μην υπάρχει δυνατότητα μετακίνησης των ατόμων με ειδικές ανάγκες (τι ψάχνω τώρα;). Όταν χρησιμοποιούμε τη σιδηροδρομική γραμμή που άνοιξε ο Τρικούπης, όταν η Δυτική Ελλάδα είναι αποκλεισμένη όποτε κλείνει το Ρίο, όταν για να πας στη Θεσσαλονίκη χρειάζεσαι με το τραίνο σχεδόν 6 ώρες και στην Αλεξανδρούπολη 14, όταν παραμένει αναξιοποίητος ο πλούτος της Ηπείρου ή της Θράκης λόγω αδυναμίας πρόσβασης, όταν η αναβάθμιση και η μηχανογράφηση των συστημάτων αποτελούν δικαιολογία για την καθυστερημένη εξυπηρέτηση των πολιτών (!), όταν η μια διεύθυνση του υπουργείου αγνοεί τις δραστηριότητες της άλλης μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι; Πότε ήταν η τελευταία φορά που έγινε κάποιο έργο ή κάποια μελέτη προβλέποντας μια ανάγκη των πολιτών; Προσωπικά δεν θυμάμαι κάτι τέτοιο. Να μιλήσουμε για τα περιβαλλοντικά προβλήματα, για τα προγράμματα «αναδάσωσης» των καμμένων δασών, για τα τοπογραφικά σχέδια, για τα σχέδια πόλεως των προαστίων και των επαρχιακών πόλεων τα οποία είναι ανύπαρκτα, γίνονται κατά παραγγελία και ευνοούν την άναρχη δόμηση χωρίς καμμία πρόβλεψη για τις μελλοντικές ανάγκες; Τι να το κάνουμε αν έχουμε όλοι αυτοκίνητο, σπίτι, εξοχικό αλλά δεν υπάρχει ποιότητα ζωής; Αν για να μετακινηθείς μια απόσταση λίγων χιλιομέτρων απαιτούνται ώρες. Αν μπροστά από το σπίτι σου συγκεντρώνονται βουνά τα σκουπίδια, αν για να πας στο περίπτερο κινδυνεύεις περπατώντας στο δρόμο, επειδή το πεζοδρόμιο είναι κατειλημμένο από αυτοκίνητα, σκουπίδια ή απλώς γίνονται έργα για πολλοστή φορά. Αν σε περίπτωση ασθένειας και παρά τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές είσαι αναγκασμένος να πληρώσεις τις ιδιωτικές κλινικές για να σου προσφερθούν οι απαραίτητες θεραπείες. Όταν η Εφορία δεν τηρεί ποτέ τις προθεσμίες τη στιγμή που τιμωρεί αυστηρά την παραβίασή τους από τους πολίτες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αναφέρονται καθημερινά στο Συνήγορο του Πολίτη, μια από τις υπηρεσίες που πραγματικά πιστεύω ότι λειτουργεί σωστά και αποτελεσματικά, η αναγκαιότητα της οποίας όμως επιβλήθηκε λόγω της κακής οργάνωσης και διοίκησης του Κράτους.

Σε ό,τι αφορά τον τομέα της ενημέρωσης των πολιτών μέσω των ΜΜΕ, ιδιαίτερα των τηλεοπτικών σταθμών, ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι επικρατεί μια ανεξέλεγκτη κατάσταση; Ξεκινώντας από το νομικό πλαίσιο και τις παραχωρήσεις αδειών θα ανακαλύψει κανείς ότι όλα είναι λίγο-πολύ στον αέρα. Η αυθαιρεσία συνεχίζεται με το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, το οποίο ποτέ δεν έχει τιμωρήσει ουσιαστικά κάποιον σταθμό για λόγους αρχής ή προβολής υβριστικού περιεχομένου, παρά μόνο για υπέρβαση του διαφημιστικού χρόνου. Η έννοια της ενημέρωσης έχει εκλείψει και όλοι πλέον ανταγωνίζονται στα πλαίσια της ελεύθερης αγοράς. Με αποτέλεσμα να βλέπουμε όλο και περισσότερα σκουπίδια στην τηλεόραση και στις εφημερίδες. Ο ανθρώπινος πόνος, τα κουτσομπολιά, οι συκοφαντίες, οι σκανδαλοθηρικές «ειδήσεις» και το αστυνομικό δελτίο αποτελούν τις μοναδικές ειδήσεις που παρουσιάζονται και τελικά προκαλούν σύγχυση στους πολίτες και στην ουσία δεν επιτελούν το έργο της ενημέρωσης. Χρήζονται δημοσιογράφοι όλα τα εικοσάχρονα, που φοίτησαν για δυο χρόνια σε μια σχολή, και αναλαμβάνουν το τόσο σημαντικό έργο της ενημέρωσης των πολιτών, δίχως να έχουν κανένα άλλο εφόδιο, κανένα υπόβαθρο, καμμία εξειδίκευση. Από "Κάτσε Καλά" μέχρι το Μεσανατολικό ή τα Εθνικά Θέματα, όλα στο ίδιο καζάνι.

Όλα αυτά αποτελούν στοιχεία που παρουσιάζουν ένα υποβαθμισμένο επίπεδο ποιότητας ζωής, μια καθημερινότητα η οποία γίνεται όλο και χειρότερη. Είμαι μίζερος όταν δεν μπορώ να τα βλέπω όλα αυτά; Είμαι απαισιόδοξος όταν πιστεύω ότι όσα στραβά θυμάμαι να υπήρχαν πριν λίγα χρόνια δεν με ενοχλούσαν όσο αυτά που βλέπω σήμερα γύρω μου (δεν με πήραν και χρόνια για να γίνω παράξενος!); Είναι απαισιόδοξοι όλοι εκείνοι που διαπιστώνουν ότι δεν υπάρχουν πλέον Πολιτικοί με σχέδια, με προοπτικές, με στόχους, με ιδεολογίες, παρά μόνο άνθρωποι που απλώς διαχειρίζονται τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών, οι οποίοι αναδείχθηκαν έρποντας και γλύφοντας ή τους έβαλε ο μπαμπάς τους στο κόλπο; Είναι κακό που απαιτώ να βλέπω οι εισφορές που πληρώνω στο Δημόσιο να αξιοποιούνται με σεβασμό και με αίσθημα υπευθυνότητας; Είναι παράλογο να επιθυμώ τη σωστή διάθεση των κονδυλίων της Ε.Ε. για την ανάπτυξη των υποδομών, για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, για τη δημιουργία θέσεων εργασίας; Είναι ανόητο να θέλω να σβήσω από τη μνήμη μου όλους τους φοιτητοπατέρες που εξελίχθηκαν σε εργατοπατέρες, έπειτα σε κομματάρχες και ολοκλήρωσαν την καριέρα τους στο Κοινοβούλιο και στο υπουργικό συμβούλιο, μη έχοντας δοκιμαστεί έστω και στη διοίκηση ενός μπακάλικου; Είμαι μίζερος όταν εκνευρίζομαι με τις εφήμερες, καιροσκοπικές και πολιτικάντικες αποφάσεις σε θέματα Παιδείας ή Εξωτερικής πολιτικής; Είμαι ανόητος που προσδοκώ ότι κάποτε θα βρεθεί ένας άνθρωπος που θα ασχοληθεί με τα Κοινά από ανιδιοτέλεια και από αγάπη προς την πατρίδα του και όχι για να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία του και να εισπράξει τα επιδόματα και τους παχυλούς μισθούς; Και, εν πάση περιπτώσει, αν δεν τα παίρνω τώρα στο κρανίο, δεν βρίζω και δεν αγανακτώ, αλλά προσπαθώ να δικαιολογώ αυτά που γίνονται γύρω μου και να δέχομαι να μου χαϊδεύουν τα αυτιά οι διάφοροι image makers των πολιτικών και οι παρουσιαστές ειδήσεων, πότε θα τα φωνάξω; Όταν θα περιμένω να πάρω τη σύνταξη, να αποσυρθώ στο εξοχικό μου για να φυτεύω οπωροκηπευτικά και να κάνω βόλτα το σκύλο μου;

Τάσος Τάσκαρης ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Άλλα άρθρα του