Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από την προηγούμενη φορά που είχα αναφερθεί και πάλι στην ποιότητα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και ειδικά της Τηλεόρασης. Δυστυχώς από τότε η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί. Θα έλεγα ότι έχει χειροτερεύσει. Αυτή τη φορά δεν θα σχολιάσω την ποιότητα των τηλεοπτικών παραγωγών, η οποία άλλωστε είναι πάνω-κάτω γνωστή στους περισσότερους. Το γεγονός που με εκπλήσσει είναι τα υψηλά ποσοστά τηλεθέασης των εν λόγω εκπομπών.

Τα ΜΜΕ περιέχουν στην ονομασία τους, αλλά και στη χρήση τους, την έννοια της μαζικότητας, η οποία είναι από μόνη της αρνητική. Οποιοσδήποτε απευθύνεται σε μάζες, δεν περιμένει κανενός είδους κρίση των μηνυμάτων που μεταδίδει, αφού η μάζα καταπιέζει και, τελικά, συνθλίβει την προσωπικότητα και την κριτική ικανότητα του ατόμου. Η επιρροή, λοιπόν, των μαζών είναι κάτι που μπορεί να γίνει από αυτόν που ελέγχει τα ΜΜΕ. Όσο χαμηλότερο είναι το επίπεδο του κάθε ανθρώπου, που αποτελεί μέρος της μάζας, τόσο ευκολότερη είναι και η χειραγώγηση της μάζας.

Μπορεί, με βάση τα παραπάνω, να κατανοήσει κανείς πώς γίνεται να παρακολουθεί τόσο μεγάλο ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού τηλεοπτικά show όπως CIAO, BRAVO, FANTASTICO, 3-2-1 ή σειρές τύπου Λάμψη, Χαραυγή, Love Sorry κτλ. Οι υπεύθυνοι προγράμματος των τηλεοπτικών καναλιών, και ιδίως των ιδιωτικών, δεν είναι άνθρωποι χαμηλού πνευματικού επιπέδου. Απλώς παρατηρώντας τη ζήτηση του τηλεοπτικού κοινού, δίνουν στον κόσμο αυτό που ζητάει, δηλαδή show και τηλεπαιχνίδια φτηνών παραγωγών και σειρές με ανύπαρκτη υπόθεση ή με χαμηλού επιπέδου "χιούμορ".

Το τραγικό σημείο της όλης υπόθεσης είναι ότι πολλές φορές ο παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα μίας παραγωγής, είναι η συμμετοχή του κοινού, δηλαδή ενός μέρους συμπολιτών μας. Όταν στην ερώτηση: "Τι ήταν ο Καλλιγούλας;" η απάντηση νεαράς Ελληνίδος είναι "Ποδοσφαιριστής", ή όταν το κοινό χειροκροτεί κατόπιν εντολής του τηλεσκηνοθέτη την κάθε χοντράδα του εκάστοτε τηλεπαρουσιαστή, ο οποίος έχει από λίγες ως καθόλου γνώσεις του αντικειμένου του και της ελληνικής γλώσσας, ποιες μπορεί να είναι οι προσδοκίες των ανθρώπων αυτών; Με ποια κριτήρια θα επιλέξουν τη μελλοντική κυβέρνηση; Πώς είναι δυνατόν να συνειδητοποιήσουν τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά τους ως πολιτών; Πώς θα ευαισθητοποιηθούν σε θέματα κοινωνικά και εθνικά, όταν έχουν συνηθίσει τη συμπεριφορά είτε του τηλε-θεατή είτε του ανεγκέφαλου χειροκροτητή;

Νομίζω ότι πολύ σωστά ο Βασίλης Ραφαηλίδης αναφέρει ότι «στο υποσυνείδητο κάθε Κατίνας βρίσκεται μία Κορομηλά, μία Μαλβίνα και στο υποσυνείδητο κάθε Μήτσου κρύβεται ένας Πέτρος Κωστόπουλος και, στην καλύτερη περίπτωση, ένας Μαστοράκης». Η ειρωνεία είναι ότι όλοι μιλάνε για κρίση της πολιτικής, της κοινωνίας, των θεσμών και για άλλα τέτοια ευφυολογήματα μαζικής κατανάλωσης, αλλά κανείς δεν μιλάει για το χαμηλό επίπεδο του Έλληνα. Ένα επίπεδο, που η ιδιωτική, κυρίως, τηλεόραση βρήκε χαμηλό και επειδή τη συνέφερε οικονομικά, το διατήρησε χαμηλό ή το επιδείνωσε.

Αν ο μέσος Έλληνας είχε κριτική ικανότητα, θα έκλεινε την τηλεόρασή του και θα διατύπωνε με διάφορους τρόπους τη δυσαρέσκειά του για την κατάντια αυτή. Αντιθέτως, όλοι γκρινιάζουν, αλλά όλοι έχουν τη δικαιολογία ότι "δεν έχει και τίποτα καλύτερο"! Με τη συμπεριφορά αυτή δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος και καλλιεργείται η νοοτροπία του "μη χείρον βέλτιστον". Το αποτέλεσμα; Η κοινωνική αναλγησία σε πολύ σοβαρά θέματα και η εξαφάνιση, εξαθλίωση και ταπείνωση της Κοινής Γνώμης, η οποία για χάρη των καναλιών αποκτά τελείως διαφορετικό ρόλο και βρίσκεται στο έλεος του κάθε Νικολακόπουλου, περιμένοντας καμία σφυγμομέτρηση (όπως λέμε ζυγοστάθμιση), για να ζητηθεί η άποψή της και μόνο αυτή. Είδαμε και το φαινόμενο να βγάζουν τα κανάλια πρώτα τα αποτελέσματα των εκλογών και μετά το Υπουργείο Εσωτερικών. Όλα στο βωμό της αποκλειστικότητας και των ποσοστών τηλεθέασης!

Ποιο όμως από τα δημόσια πρόσωπα θα βγει σε ένα κανάλι και θα πει στους τηλεθεατές, ότι έχουμε χαμηλού επιπέδου τηλεόραση, γιατί το δικό μας επίπεδο είναι χαμηλό; Ποιος πολιτικός θα πει δημόσια ότι οι πολιτικοί που έχουμε είναι ανίκανοι να ανταπεξέλθουν στις δυσκολίες των καιρών, γιατί εμείς δεν έχουμε την ικανότητα να κρίνουμε σωστά τους πολιτικούς μας, γιατί στην πραγματικότητα οι περισσότεροι καταψηφίζουμε ένα κόμμα παρά ψηφίζουμε κάποιο άλλο; Πόσοι από εμάς κατανοούν τους κινδύνους που εγκυμονεί το υπάρχον ιδιοκτησιακό καθεστώς στα ΜΜΕ; Γιατί κανένας άνθρωπος των γραμμάτων και του πνεύματος δεν αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να εξηγήσει στο ευρύ κοινό ποιους συμφέρει αυτή η κατάσταση παθητικότητας των πολιτών; Γιατί κανείς μας δεν αγανακτεί και δεν αντιδρά με την κατάσταση αυτή;

Δυστυχώς, κάποιοι που έχουν τη δυνατότητα να συνειδητοποιούν τι συμβαίνει στην πραγματικότητα και κατανοούν τα παιχνίδια που παίζονται στην πλάτη μας από τα Μ.Μ.Ε., έχουν επηρεαστεί από ένα κλίμα μιζέριας, κακομοιριάς και ωχαδερφισμού (ας μου επιτραπεί ο γλαφυρός αυτός όρος) και έχουν αφήσει τα πράγματα να ακολουθούν το δρόμο που οι μεγαλοϊδιοκτήτες και οι μεγαλοεκδότες έχουν αποφασίσει πριν από μας για μας. Στο χέρι μας είναι να δείξουμε ότι δεν είμαστε η αδιάφορη και μαλθακή γενιά, η γενιά της κατανάλωσης και της καλοπέρασης, της Coca Cola και των MacDonald's, του ΚΛΙΚ και του ΜΑΧ, του MERCEDES και του BUZIOS, του cocooning και του video, του sex και του hangover.

Τάσος Τάσκαρης ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Άλλα άρθρα του