| Κείμενο |
...Η ομάδα του Γουέμπλευ δεν δημιουργήθηκε από το πουθενά. Ήταν αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που άρχισε από το 1963-64 (πολύ πριν από τη χούντα...), όταν προπονητής στον Παναθηναϊκό ανέλαβε ο Στέφαν Μπόμπεκ, που έφερε την επανάσταση στο ποδόσφαιρο με το σύστημα 4-3-3. Κατέκτησε αήττητη το πρωτάθλημα του 1963-64. Στη συνέχεια πέρασε για πρώτη φορά στο δεύτερο γύρο του κυπέλλου πρωταθλητριών Ευρώπης αποκλείοντας τη βορειοϊρλανδική Γκλεντόραν και έχασε στο "τσακ" την πρόκρισή της στον τρίτο γύρο με αντίπαλο την Κολωνία (1-1 εδώ, 1-2 έξω, ενώ είχαμε και δοκάρι). Ξαναπήρε το πρωτάθλημα της περιόδου 1964-65. Πέρασε μια περιπέτεια με την "ανανέωση" που επιχειρήθηκε κατά το 1965-66, έκανε μια φυσιολογική κοιλιά, αλλά το έργο του Γιουγκοσλάβου είχε δώσει τους πρώτους καρπούς. Το 1968 την ανέλαβε ο βοηθός του Μπόμπεκ, ο Λάκης Πετρόπουλος, ο οποίος συνδύασε με τον καλύτερο τρόπο "παράδοση" και "ανανέωση" (δηλαδή παίκτες νέους και παίκτες της παλιότερης γενιάς) και γενικά έκανε πολύ σωστή δουλειά. Η ομάδα ξαναπέρασε στο β΄ γύρο του κυπέλλου ΟΥΕΦΑ (τότε λεγόταν κύπελλο εκθέσεων) το 1968 αποκλείοντας τη βελγική Ντάριγκ (1-2 έξω, 2-0 μέσα) και χάνοντας και πάλι στο "τσακ" την πρόκριση στον επόμενο γύρο από την Ατλέτικο Μπιλμπάο (0-0 εδώ, 0-1 έξω). Πήρε με περίπατο τα πρωταθλήματα του 1969 και του 1970. Στο πρωταθλητριών του 1969-70 αποκλείστηκε από την ανατολικογερμανική Φόρβερτς (0-2 έξω και 1-1 μέσα, ενώ μέχρι το 81ο λεπτό προηγούμαστε με 1-0 με γκολ του Αντωνιάδη από το 11ο λεπτό, με διαιτητή τον... Ισπανό Ντε Μεντεβίλ, που θα τον συναντήσουμε παρακάτω).
Όταν λοιπόν άρχισε η πορεία προς το Γουέμπλεϊ, ο Παναθηναϊκός είχε ήδη μια πολύ καλή ομάδα, είχε ήδη κάποιες πρώτες επιτυχίες στην Ευρώπη και ήταν θέμα χρόνου να κάνει την υπέρβαση. Αρκεί να εύρισκε αυτό που του έλειπε...
Και αυτό που του έλειπε ήταν ο "ευρωπαϊκός αέρας", η "κοσμοπολίτικη νοοτροπία", που ήταν τότε αδύνατον, βέβαια, να την έχει μια ελληνική ομάδα. Αλλά στις 2 Ιουνίου του 1970 ήρθε ο άνθρωπος που θα άλλαζε τα πάντα: ο Λάκης Πετρόπουλος έφυγε για την Εθνική Ομάδα και στον Παναθηναϊκό ήρθε μια τεράστια προσωπικότητα του παγκοσμίου ποδοσφαίρου της εποχής, ο Φέρεντς Πούσκας.
Το βιβλίο του Αρκου(δ)η ασχολείται "διεξοδικά" με τη συκοφάντηση του Πούσκας, λέγοντας ότι δεν ήταν σπουδαίος προπονητής και γι' αυτό στη συνέχεια δεν έκανε μεγάλη καριέρα... Φυσικά, η μισή αλήθεια είναι χειρότερη από το ψέμμα... Ολόκληρη πάντως η αλήθεια είναι ότι ο Πούσκας ήταν κλασσικός "προπονητής ψυχολογίας". Δεν έκανε ιδιαίτερα δύσκολες προπονήσεις, δεν έδινε και μεγάλη προσοχή στη φυσική κατάσταση κλπ, αλλά αυτά τα είχε ήδη η ομάδα του Παναθηναϊκού από τη δουλειά που είχε γίνει τα προηγούμενα χρόνια (κάτι σαν τις περιπτώσεις Όσιμ και Ρότσα). Αυτό όμως που έδωσε στην ομάδα όπως κανένας άλλος δεν θα μπορούσε, ήταν η εμπιστοσύνη στον εαυτό της και στις δυνάμεις της. Η αίσθηση της καθοδήγησης από ένα τεράστιο ποδοσφαιρικό όνομα, εντελώς πρωτόγνωρο για τα τότε ελληνικά δεδομένα. Πέτυχε να γίνει ο Παναθηναϊκός μια αγαπημένη και χωρίς άγχος οικογένεια, που όταν οι συνθήκες το επέτρεψαν, έγραψε ιστορία.
Στο κύπελλο πρωταθλητριών του 1970-71 κληρωθήκε στον πρώτο γύρο με τη Ζένες Ες του Λουξεμβούργου. Ε, εδώ ούτε οι πιο πωρωμένοι τυφλοπόντικες δεν θα μπορούσαν να πουν ότι... χρειαζόταν να πληρώσει για να περάσει... Ωστόσο, η άνεση με την οποία κερδήθηκε η πρόκριση (2-1 έξω, 5-0 μέσα, ενώ πριν από 2 χρόνια η ΑΕΚ είχε αποκλείσει την ίδια ομάδα χάνοντας όμως στο Λουξεμβούργο), έδειχνε ποια θα ήταν η συνέχεια.
Δεύτερος γύρος. Ο Παναθηναϊκός κληρώνεται με τη Σλόβαν Μπρατισλάβας, που λίγο πριν είχε κατακτήσει το κύπελλο κυπελλούχων Ευρώπης.όλοι Θυμουνται τις εφημερίδες της εποχής και την απαισιοδοξία τους (όλες μιλούσαν για δύσκολη κλήρωση, όπως και ήταν). Ωστόσο, έχοντας δει τον Παναθηναϊκό, οι οπαδοί του έλπιζαν.
Στις 21 Οκτωβρίου του 1970 ο Παναθηναϊκός πέτυχε ίσως την πιο παραγνωρισμένη μεγάλη νίκη του! Παίζοντας καταπληκτικά και εκμεταλλευόμενος το γεγονός ότι οι Τσέχοι τον είχαν υποτιμήσει, νίκησε με 3-0, κάτι που έκανε την ποδοσφαιρική Ευρώπη να αρχίσει να μιλάει γι' αυτόν. Η ρεβάνς δεν ήταν, παρ' όλα αυτά, καθόλου εύκολη, αλλά ο Παναθηναϊκός, παρά τον τραυματισμό του Καμάρα, κατάφερε να μείνει όρθιος, να χάσει μόνο με 2-1 και να προκριθεί.
Η επιτυχία ήταν ήδη μεγάλη και...κανένας ακόμα δεν τολμούσε να μιλήσει για χούντες, πληρωμένους διαιτητές και παίκτες και τα ρέστα... Έρχεται όμως ο Αρκουλής και μας λέει "επιστημονικά" ότι
"Ήδη (μετά από την πρόκριση σε βάρος της Σλόβαν και της Ζενές Ες) είχε αρχίσει να δημιουργείται ένας μικρός μύθος γύρω από την αξία της ομάδας του Παναθηναϊκού".
Τώρα γιατί "μύθος" ενώ η πραγματικότητα ήταν ότι ο Παναθηναϊκός είχε αποκλείσει πανάξια την κάτοχο του κυπέλλου κυπελλούχων (και μιλάμε για ΕΚΕΙΝΑ τα χρόνια της υπανάπτυκτης ποδοσφαιρικής Ελλάδας), χωρίς ούτε ο ίδιος ο τυφλοπόντικας που έγραψε το επίμαχο βιβλίο να τολμήσει να πετάξει το οποιοδήποτε υπονοούμενο για την πρόκριση αυτή, αυτό μόνο η διαταραγμένη σκέψη του το ξέρει. Πάμε όμως παρακάτω...
Η ομάδα ήταν ήδη στους 8 (τότε δεν ήταν τόσο πολλές οι ευρωπαϊκές χώρες και οι ομάδες που συμμετείχαν). Με την επόμενη λοιπόν κλήρωση, φάνηκε ότι "όλα τελείωσαν", αφού μπροστά της βρήκε τον θεωρητικά δυσκολότερο αντίπαλο, ένα πραγματικό μεγαθήριο, την πρωταθλήτρια Αγγλίας, Έβερτον. Δεν χρειάζεται να πούμε ότι και μόνο το να κοιτάξει στα μάτια κάποια ελληνική ομάδα τότε την πρωταθλήτρια Αγγλίας, ήταν...απλά αδιανόητο.
Το αν ο Παναθηναϊκός...πλήρωσε για να περάσει την ομάδα των εφοπλιστών, Έβερτον (την ομάδα του Άλαν Μπολ, του Ρόιλ και του Χαρστ), δεν μας το λέει ο κ. Αρκουλής, γιατί και η γελοιότητα έχει ( ; ) τα όριά της. Το αν...ευνοήθηκε από τη διαιτησία σε εκείνους τους αγώνες, ούτε κι' αυτό μας το λέει, γιατί...τι να πει; Όλοι όσοι το έζησαν, ξέρουν ότι ο Παναθηναϊκός στις 9 Μάρτη του 1971 αντιστάθηκε ηρωικά στις επιθέσεις της Έβερτον, προηγήθηκε στο 81ο λεπτό με ένα θαυμάσιο γκολ του Αντωνιάδη και του έκλεψαν τη νίκη στο 90ο λεπτό, όταν ο Τζόνσον μαζί με άλλον συμπαίκτη του, ισοφάρισε πατώντας στο κεφάλι τον Τάκη Οικονομόπουλο και το φάουλ το κατάπιε ο ανατολικογερμανός διαιτητής Γκλένκερ (ποτέ δεν μας πήγαιναν αυτοί, αργότερα ο συνάδελφός του Άντολφ Πρόκοπ έκανε χειρότερα)...
Η Ελλάδα είχε μείνει άφωνη, το ίδιο και η Ευρώπη. Εκεί άρχισε η μαζική λαϊκή συμμετοχή στην επιτυχία του Παναθηναϊκού (τότε δεν υπήρχαν οι Αρκουλήδες, οι Πανούτσοι και οι Καρπετόπουλοι να μιλήσουν για αντίπαλα "καφενεία" και "τσούκου - τσούκου μπολ"). Και για να μην τα επαναλαμβάνω, καμιά χούντα δεν ανάγκασε τον ελληνικό λαό να πανηγυρίσει.
Ωστόσο, κανένας δεν ήταν σίγουρος για την πρόκριση. Κάπου στο βάθος ήλπιζαν, αλλά η Έβερτον εξακολουθούσε να είναι η πρωταθλήτρια Αγγλίας. Αλλά στις 24 Μάρτη του 1971 ο Παναθηναϊκός απέδειξε ότι τίποτα δεν ήταν τυχαίο: έπαιξε καλά, "έπιασε" σωστά τα ατού των Άγγλων, είχε δοκάρι με το Δομάζο και το τελικό 0-0 του έδωσε τη μεγαλύτερη ίσως μέχρι σήμερα επιτυχία του, αν σκεφτεί κανείς πόσο αδύνατη φαινόταν αυτή όταν μαθεύτηκε η κλήρωση.
Φυσικά ο τυφλοπόντικας - "συγγραφέας" δεν μπορεί με τίποτα να αμαυρώσει αυτή την επιτυχία και έτσι το ρίχνει στο... γενικό "διανοουμενίστικο" - "πολιτικό" (και καλά...) - "κουλτουριάρικο" σχόλιο, γράφοντας πόσο προσπάθησε η χούντα να την εκμεταλλευτεί. Ε - και λοιπόν; Σε τι φταίει γι' αυτό ο Παναθηναϊκός; Να καθόταν να χάσει για να κάνει... "αντίσταση";
Και φτάνουμε στο τέλος. Είμαστε ήδη στους 4. Κληρωνόμαστε με τον Ερυθρό Αστέρα, τη θεωρητικά ευκολότερη ομάδα από τις άλλες τρεις (οι άλλες δυο ήταν ο Άγιαξ και η Ατλέτικο Μαδρίτης). Πηγαίνουμε στο Βελιγράδι στις 14 Απρίλη του 1971 σε μια ιδιαίτερα εχθρική ατμόσφαιρα (οι βαλκάνιοι γείτονες δεν καταλάβαιναν από ευρωπαϊκό "σαβουάρ βιβρ" και δεν αστειεύονταν), ο Αυστριακός διαιτητής Λίνεμάγιερ μας αδικεί, ιδιαίτερα όταν κατακύρωσε το δεύτερο γκολ των Γιουγκοσλάβων, ενώ η μπάλα δεν είχε περάσει τη γραμμή (από ποιον να...πληρώθηκε άραγε;). Δεν παίζουμε και καλά (αυτή τη φορά κάπου εμείς τους υποτιμήσαμε) και χάνουμε με 4-1, πετυχαίνοντας ωστόσο το εκτός έδρας γκολ.
Ωστόσο, όσο και αν σε κάποιους φαίνεται παράξενο, πλέον το είχαμε πιστέψει. Ξέραμε ότι ήταν δύσκολο, αλλά η πίστη για την πρόκριση ήταν μεγαλύτερη απ' ότι μετά το 1-1 με την Έβερτον. Είναι γνωστό σε όλους το αποτέλεσμα της ρεβάνς της 28ης Απρίλη του 1971. Ένα ματς που ο Παναθηναϊκός είχε την τύχη να πετύχει το γρήγορο γκολ που χρειαζόταν και όπου οι οπαδοί του ανταπέδωσαν στους Γιουγκοσλάβους (χωρίς όμως να ξεφύγουν απ' τα όρια) τη "φιλοξενία" του Βελιγραδίου και τους έκαναν στιγμές - στιγμές να περιφέρονται στο γήπεδο σαν ζαλισμένα κοτόπουλα...
"Το σουτ από τον Κάρασι και δυστυχώς ο αποκλεισμός είναι γεγονός... ΟΟΟΧΙ! Αποκρούει! Αποκρούει ο Κωνσταντίνου! Εκπληκτική εκτίναξις του τερματοφύλακος του Παναθηναϊκού..." Αυτή η φράση είναι ίσως αρκετή για να βουλώσει τα στόματα... Τα στόματα εκείνων που δεν άντεξαν πια την επιτυχία μας και άρχισαν να παραληρούν και να εκδηλώνουν ανοιχτά το κόμπλεξ τους (που ακόμα δεν τους έχει φύγει, ίσα-ίσα χειροτέρεψε με την πάροδο των χρόνων και τη σύγκριση μεταξύ Παναθηναϊκού και όλων των άλλων ομάδων). Μια "πληρωμένη" ομάδα δεν χάνει τέτοιες ευκαιρίες (και δεν ήταν η μόνη που έχασε ο Ερυθρός Αστέρας σ' εκείνο το ματς) ούτε θα χρειαζόταν ο Κωνσταντίνου να κάνει ΤΗΝ απόκρουση! Ενώ από τότε έχουν περάσει 33 χρόνια και ΟΥΔΕΠΟΤΕ ακούστηκε το παραμικρό "περίεργο" που τυχόν θα είχε γίνει, πέρα από τις γαβροσυζητήσεις των ερυθρόλευκων καφενείων. Και όλα κάποτε μαθαίνονται, όπως ας πούμε αυτά που έγιναν στον τελικό του παγκοσμίου κυπέλλου του 1954... Μόνο που τότε οι γάβροι (και μάλιστα οι πιο βλάκες της εποχής, γιατί οι περισσότεροι χειροκρότησαν ιπποτικά τον Παναθηναϊκό) έλεγαν ότι "τα πήραν από τη χούντα οι παίκτες του Αστέρα".
Φυσικά αυτή η εκδοχή είναι εντελώς γελοία, μόνο και μόνο για το γεγονός ότι οι παίκτες του Αστέρα θα κέρδιζαν πολύ περισσότερα αν έφταναν στον τελικό, τόσο σε χρήματα, όσο και σε ελπίδα να φύγουν από τη χώρα τους και να κάνουν καριέρα στην παραμυθένια τότε γι' αυτούς όσο και για μας Ευρώπη...
Τώρα, ο Αρκουλής αλλάζει το σενάριο και μας λέει κάτι μυθιστορήματα για ... δωροδοκία του "άγνωστου" διαιτητή (εκείνου που μας είχε παίξει, πάλι επί χούντας, με την ανατολικογερμανική Φόρβερτς και χάσαμε, ήταν δε τόσο "άγνωστος" ώστε επί χρόνια διαιτήτευε ματς του κυπέλλου πρωταθλητριών...) με... κερδισμένα κουπόνια του ιπποδρόμου! Τόσο...φτηνός φαίνεται ότι ήταν αυτός ο διαιτητής!!!... Αυτό όμως που δεν μας λέει, ο "συγγραφέας" της αθλιότητας, είναι το σε ποια φάση μας ευνόησε ο διαιτητής εκείνου του αγώνα... Ποτέ άλλωστε, εδώ και τόσα χρόνια δεν έγινε λόγος για εύνοια της διαιτησίας εκείνου του ματς προς τον Παναθηναϊκό (ούτε οι γιουγκοσλάβικες εφημερίδες της εποχής παραπονέθηκαν). Εκτός αν η εξήγηση βρίσκεται στη λύσσα του επειδή...δεν μας έσφαξε, όπως οι Παπουτσέληδες, οι Παπαδάκοι, οι Ευθυμιάδηδες και ένα σωρό άλλοι, που κακόμαθαν τόσο τον "κύριο" Αρκουλή και όλους τους άλλους, ώστε να θεωρούν ότι αυτό είναι το φυσιολογικό...
Τώρα, όπως όλες οι κυβερνήσεις, "δημοκρατικές" και μη, η χούντα ασφαλώς προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την επιτυχία, με τον τρόπο που το κάνουν όλοι οι πολιτικοί, δηλαδή με το να εμφανίζονται στο γήπεδο, να στέλνουν συγχαρητήρια τηλεγραφήματα, να φωτογραφίζονται δίπλα στους παίκτες, να προπαγανδίζουν την επιτυχία σαν "επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού" δηλαδή σα δική τους, ενώ φυσικά ήταν επιτυχία του Παναθηναϊκού και μόνον. Σίγουρα το είδος της προπαγάνδας της χούντας ήταν ανάλογο με την "αισθητική" της και τη νοημοσύνη της και προκαλούσε κάθε σοβαρό άνθρωπο... Αλλά η χούντα ΔΕΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ την επιτυχία... Αυτή ήταν έργο των παικτών του Παναθηναϊκού (μόνο Ελλήνων σημειώνω!), κυριολεκτικά με "νεράκι της Ούλεν" και με ελάχιστες υλικές αμοιβές, όπως επανειλημμένα έχουν τονίσει σε συνεντεύξεις τους (και σ' εμάς) όλοι οι ήρωες της εποχής εκείνης.
Και για να τελειώνει επιτέλους το παραμύθι "της υποστήριξης του Παναθηναϊκού από τη χούντα": Στα χρόνια εκείνα, πού ευνοήθηκε ο Παναθηναϊκός, ο οποίος είχε και κατά γενική ομολογία την καλύτερη ομάδα; Η απάντηση είναι, ότι όχι μόνο δεν ευνοήθηκε, αλλά το πρωτάθλημα του 1973 το "κατέκτησαν" οι γαύροι αφού χρειάστηκε πρώτα να...μηδενιστεί σε τρία ματς ο Παναθηναϊκός (εξοντωτική ποινή για την εποχή!) λόγω των επεισοδίων που είχαν γίνει σ' ένα ματς θρήνου - ΠΑΟ στο Καραϊσκάκη, όπου η διαιτησία τον είχε σφάξει και όπου ο Συνετόπουλος ακόμα τρέχει από το κυνηγητό του Κωνσταντίνου! Έτσι άρχισε το σερί των τριών πρωταθλημάτων της "υπερομάδας" του Γουλανδρή... Βλέπετε, με χούντα ή με "δημοκρατία", η ομάδα του Δημοσίου είναι πάντα η ίδια... Και κλαίγεται κιόλας...
Τελικά, το μόνο πετυχημένο στο βιβλίο της αθλιότητας, έστω και χωρίς τη θέληση του "συγγραφέα" είναι ο τίτλος του: "Μεταξύ τιμής και ντροπής"... Σωστά... Η τιμή ανήκει στον Παναθηναϊκό και η ντροπή στους τυφλοπόντικες και στα ερπετά, με πρώτο αυτόν που το έγραψε. Τον παραδίδουμε στην περιφρόνηση όλων των οπαδών (όχι μόνο του Παναθηναϊκού), αλλά και των σκεπτόμενων οπαδών των άλλων ομάδων και του υποσχόμαστε ότι τα επόμενα χρόνια θα βρει πολλές ακόμα αφορμές να μεγαλώσει το κόμπλεξ του και να στάξει και άλλο δηλητήριο... Είναι το μόνο που θα μπορεί να κάνει όταν θα βλέπει από τον καναπέ τις επόμενες ευρωπαϊκές επιτυχίες του ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ!
|
