Είναι απορίας άξιο, πώς ορισμένα γεγονότα στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας ξεπερνώνται αψήφιστα και αβίαστα. Φαίνεται ότι στη χώρα αυτή η ιστορική μνήμη αποτελεί μια άγνωστη έννοια και η πολιτική σκέψη και κρίση τείνουν να είναι ανύπαρκτες. Με αφορμή τα γεγονότα των τελευταίων ημερών που σχετίζονται με την αλλαγή ηγεσίας στο κυβερνών κόμμα, θεώρησα ότι είναι σκόπιμο να υπενθυμίσω ορισμένα γεγονότα, τα οποία καθώς φαίνεται, έχουν ξεχαστεί.

Έχω την εντύπωση ότι στο βωμό της εξουσίας, η οποία ως γνωστόν μπορεί να αλλοιώσει και τους πλέον ακέραιους χαρακτήρες, θυσιάστηκαν πολλές πολιτικές αρχές και αξίες με αποτέλεσμα να καταλήξουμε σήμερα σε ένα πολιτικό συνονθύλευμα. Η ιστορία ξεκινάει με ένα Κίνημα το οποίο ευαγγελιζόταν τις αρχές του σοσιαλισμού και τις κοινωνικής δικαιοσύνης, το οποίο κέρδισε την εξουσία βασισμένο στις ανάγκες μιας ολόκληρης γενιάς και μιας ολόκληρης πολιτικής παράταξης για κατάληψη της εξουσίας. Για να το καταφέρει αυτό, χρησιμοποίησε συνθήματα ενάντια στη Δύση και στον Ιμπεριαλισμό, ενάντια στην ΕΟΚ και στο ΝΑΤΟ, ενάντια στον καπιταλισμό και στις ιδιωτικοποιήσεις. Καταλαμβάνοντας την εξουσία, ξεκίνησε μια προσπάθεια αναδιανομής του πλούτου ασκώντας κοινωνική πολιτική άνευ προηγουμένου, με παροχές, διορισμούς και αναδιάρθρωση του Δημόσιου Τομέα. Ήταν η εποχή που οι «μη προνομιούχοι» έπρεπε να γευθούν τους καρπούς της εξουσίας, να αυξήσουν το κατά κεφαλήν εισόδημά τους και να βελτιώσουν το βιοτικό τους επίπεδο. Δυστυχώς όλα αυτά έγιναν σε βάρος της εθνικής οικονομίας, αφού πολλά και υπέρογκα δάνεια χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο άσκησης της νέας φιλολαϊκής πολιτικής.

Νέα ήθη εισήχθησαν στη ζωή του τόπου, όπως το σχόλιο του τότε πρωθυπουργού για την κατάχρηση 300 εκ. από τον διοικητή δημόσιου οργανισμού: «είπαμε να κάνουμε ένα δώρο στον εαυτό μας, αλλά όχι και 300 εκατομμύρια» και το πιο πρόσφατο σύνθημα «Τσοβόλα, δώσ’τα όλα» αναφερόμενος στον τότε Υπουργό Οικονομικών, τα οποία χαρακτήρισαν την περίοδο της κοινωνικής πολιτικής, και της υποθήκευσης της οικονομίας. Βέβαια, τα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα και τα μετέπειτα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, τα οποία δίνονταν από την ΕΟΚ (αργότερα Ε.Ε.) τα διαχειρίζονταν οι ίδιοι πολιτικοί οι οποίοι στο παρελθόν έβαλλαν εναντίον αυτών των θεσμών και των «ξένων κέντρων αποφάσεων». Αντίθετος στις πολιτικές επιλογές του τότε πρωθυπουργού, ο Κώστας Σημίτης, βρέθηκε εκτός κινήματος. Τα Κ.Π.Σ. έρρεαν άφθονα στη χώρα, οι επιτροπές διαχείρισης, οι μελέτες νέων έργων και οι γενικές γραμματείες ανά την Ελλάδα έβριθαν και ολοένα και νέες μέθοδοι για τον πλουτισμό των ημετέρων εφευρίσκονταν. Συμπαραστάτες τέτοιων μεθόδων υπήρξαν πολλά στελέχη του κόμματος ή πολλοί επιχειρηματίες φιλικά προσκείμενοι σε κάποιους πολιτικούς, οι οποίοι ως γνήσιοι καιροσκόποι, εκμεταλλεύτηκαν τον πακτωλό των χρημάτων και έστησαν εταιρείες μελετών και συμβούλων, χρησιμοποίησαν μεθόδους για την ανάδειξή τους σε «μειοδοτικούς» διαγωνισμούς ή έλαβαν με την τεχνική της απευθείας ανάθεσης πολλά χρήματα από δημόσιους οργανισμούς. Μέσα σε όλα αυτά τα παιχνίδια σίγουρα υπήρχαν στελέχη της Κυβέρνησης και Δημόσιοι λειτουργοί, οι οποίοι είτε διέθεταν τις απαραίτητες πληροφορίες, είτε έκαναν τα στραβά μάτια σε κακοτεχνίες. Η έννοια της διαπλοκής άρχισε να συναντάται ολοένα και περισσότερο σε πολιτικές συζητήσεις και η ακεραιότητα των πολιτικών και των αποφάσεών τους τέθηκαν υπό σοβαρή αμφισβήτηση. Η απαξίωση της πολιτικής και η εντύπωση ότι «όλοι είναι ίδιοι» οδήγησαν στην απολιτικοποίηση και το πολιτικό κλίμα επιβαρύνθηκε σημαντικά, αφού πλέον όλοι έβλεπαν παντού μάχες όχι για την πολιτική και για την προοπτική της χώρας, αλλά για την νομή της εξουσίας.

Εν τω μεταξύ, το κυβερνών κόμμα χάνει τον ηγέτη του και αναλαμβάνει την ηγεσία ο άλλοτε αποπεμφθείς Κώστας Σημίτης. Τα στελέχη προφανώς παραμένουν τα ίδια, όμως το μανιφέστο της επανίδρυσης και της ανανέωσης του κινήματος δίνει και παίρνει, τα ΜΜΕ στηρίζουν χωρίς ενδοιασμούς τον νέο κληροδοτημένο πρωθυπουργό, ο οποίος πήρε το χρίσμα από τον προκάτοχό του, λίγο πριν αυτός απεβιώσει, όπως ακριβώς συμβαίνει στις μοναρχίες, στις δυναστείες και στη μαφία και όχι όπως στα δημοκρατικά καθεστώτα.

Πριν προλάβει να επωμιστεί τα βάρη της διακυβέρνησης και πριν προλάβει να αποδιώξει το βάρος της κληρονομιάς του κινήματος που είχε επιλέξει τον τρίτο δρόμο προς τον σοσιαλισμό, που ήταν ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και την δυτικοευρωπαϊκή συντηρητική οικονομική πολιτική, ο νέος πρωθυπουργός εκφράζει στο Κοινοβούλιο τις ευχαριστίες του για την ανάμειξη των ΗΠΑ στην ελληνοτουρκική κρίση των Υμμίων και θέτει ως πρώτη προτεραιότητα της πολιτικής του την ένταξη της χώρας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση και στον εξευρωπαϊσμό της χώρας! Ο χαρακτηρισμός των «ευρωλιγούρηδων», οι οποίοι επιδιώκουν να μετατρέψουν το ελληνικό σε ευρωπαϊκό, το μείζον σε έλασσον και να εμφανιστούν ως τα καλά παιδιά της Ευρώπης, κυριαρχεί πλέον. Στο διάστημα που ακολουθεί, η δημοσιονομική πολιτική ακολουθεί κατά γράμμα τα κελεύσματα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, υιοθετεί σκληρή μονεταριστική πολιτική, οι ιδιωτικοποιήσεις δίνουν και παίρνουν και βαφτίζεται η αλλαγή πλεύσεως στην πολιτική ως «εκσυγχρονισμός της χώρας». Προφανώς τα αντιαμερικανικά και αντιευρωπαϊκά συνθήματα βρίσκονται πλέον στο καλάθι των αχρήστων, τα στελέχη πάνε κι έρχονται στις ευρωπαϊκές επιτροπές και η υπακοή σε κάθε Κοινοτική Οδηγία είναι εκ των ουκ άνευ. Το glamour και το trendy αποτελούν πλέον έννοιες συμβατές με την πολιτική.

Οι πολιτικές και οικονομικές συγκυρίες της ένταξης στην Ο.Ν.Ε., της μεγέθυνσης των εταιρειών των ημετέρων από την ανάθεση έργων με Κοινοτικούς Πόρους, των συνεχών ιδιωτικοποιήσεων και των μετοχοποιήσεων οδηγούν στο νέο Ελντοράντο του σοσιαλισμού: στο Χρηματιστήριο. Ο πλουτισμός και οι φιλελεύθερες αρχές του λαϊκού καπιταλισμού, προσαρτώνται στο άρμα του «εκσυγχρονισμού», το οποίο οδηγεί τις καταθέσεις των μικροεπενδυτών και των νοικοκυριών στο ναό της Σοφοκλέους. Πλέον η θέση στο Δημόσιο και ο διορισμός των συγγενών, ωχριούν μπροστά στο inside information. Κομματικά και κυβερνητικά στελέχη γίνονται καθημερινοί πελάτες των ΑΕΛΔΕ και αναμειγνύονται σε deals με πληθώρα επιχειρηματιών. Όλοι βουτάνε το δάχτυλό τους στο μέλι, εκμεταλλευόμενοι τα κενά του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου. Προφανώς κάποιοι θα μείνουν στο τέλος της υπόθεσης με τον μουντζούρη στο χέρι και συνήθως αυτοί είναι όσοι δεν έχουν την δυνατότητα πληροφόρησης, δηλαδή οι μικροεπενδυτές. Βέβαια η Κυβέρνηση φροντίζει να εκμεταλλευτεί το γεγονός μέσω του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας, ο οποίος μάλιστα ανερυθρίαστα τολμά να προβλέψει (και να παρακινήσει) ότι ο γενικός δείκτης θα φτάσει και στις 8000 μονάδες. Η Μύκονος, η Σαντορίνη, η Κέρκυρα, τα κότερα, οι βίλες στα Β.Π., τα Audi, τα Cherokee, τα Gucci, τα Prada, τα Armani είναι πλέον στην ημερήσια διάταξη και ο εκσυγχρονισμός σε όλο του το μεγαλείο. Βέβαια μετά την άνοδο, ακολουθεί η πτώση, αλλά ο πρωθυπουργός σχολιάζει ότι «θα έπρεπε να πρόσεχαν με τις επενδύσεις τους οι μικροεπενδυτές». Η Αριστερά σχολιάζει για την Κυβέρνηση και την Αξιωματική Αντιπολίτευση: «Δύο κόμματα, μία πολιτική».

Ο στόχος της ΟΝΕ τελικά επιτυγχάνεται, το Ευρώ μπαίνει στη ζωή μας, η ακρίβεια και η ανεργία το ίδιο, αλλά στην Κυβέρνηση και στο Κίνημα συνεχίζουν να βλέπουν μόνο την ανάπτυξη. Παράλληλα, η τρομοκρατία αρχίζει να ταλαιπωρεί τις ΗΠΑ, το G8 και τις Συναντήσεις Κορυφής, οι ΗΠΑ ξεκινούν ένα κυνήγι μαγισσών στο οποίο θα βρουν συμπαραστάτη τους την κυβέρνηση και ιδιαίτερα τον Υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Παπανδρέου, ο οποίος δεν θα διστάσει να παπαγαλίσει τις δηλώσεις του Πλανητάρχη περί τρομοκρατίας και συνολικής αντιμετώπισης του προβλήματος στη Σερβία, στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ! Παρόλα αυτά το σύνολο του ελληνικού λαού είναι εναντίον αυτής της ολοκληρωτικής πολιτικής και διαδηλώνει στους δρόμους. Ο Υπουργός Εξωτερικών στα πλαίσια της πολιτικής της «ελληνοτουρκικής φιλίας» δέχεται την αναθεώρηση της διδασκόμενης ιστορίας στα ελληνικά σχολεία. Το πάλαι ποτέ «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» φαίνεται ότι έχει παντελώς ξεχαστεί και πλέον στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων περιλαμβάνονται και στοιχεία της Ιστορίας και των Αγώνων αυτού του λαού. Η κυβέρνηση βάλλεται πανταχόθεν, παρόλα αυτά τα στελέχη της δεν παύουν να εκθειάζουν τις ηγετικές ικανότητες του πρωθυπουργού και να επαναλαμβάνουν ότι με τον ίδιο αρχηγό θα κερδίσουν και πάλι τις εκλογές. Στα πλαίσια όμως της διαφαινόμενης ήττας, ανακαλύπτουν ότι με αρχηγό τον Γιώργο Παπανδρέου θα έχουν καλύτερη τύχη στις εκλογές. Αλλάζει λοιπόν το ρεπερτόριο των δηλώσεων και τώρα ακούγονται πολλά περί ανανέωσης, περί νέων ιδεών και περί τόπου στα νιάτα. Θα ήταν πιο τίμιο να πουν ότι άλλαξαν αρχηγό για να μη χάσουν την εξουσία, με την οποία έχουν πλέον αποκτήσει ιδιαίτερη σχέση, ότι προτιμούν όλοι να αποσύρουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες προκειμένου να μη χαθεί το προνόμιο της διανομής του Εθνικού Προϊόντος και των μεγάλων Κοινοτικών κονδυλίων (το μεγαλύτερο ποσό που διατέθηκε ποτέ στη χώρα). Βέβαια με τον ίδιο τρόπο, την ίδια εντιμότητα και την ίδια ευαισθησία άλλαξε η πολιτική και οι προτεραιότητες του Κινήματος επανειλημμένως, χωρίς να αναρωτηθεί κανένας τίποτα περί πολιτικής συνέπειας σε αρχές και σε υποσχέσεις.

Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που το συγκεκριμένο Κίνημα έχει αποδειχθεί τόσο ανθεκτικό στις αλλαγές των καιρών: επειδή έχει καταφέρει να εκφράζει τη μαγκιά του Έλληνα που ανελίχθηκε με έμμεσους τρόπους, που από νεοέλληνας έγινε νεόπλουτος, που από «μη προνομιούχου» έγινε «εκσυγχρονιστής», εκείνου που από τη δημόσια συγκοινωνία έφτασε στο τζιπ μεγάλου κυβισμού, εκείνου που από το Ταμιευτήριο έφτασε στο Χρηματιστήριο. Όλα αυτά τα βλέπουμε για ακόμα μια φορά σήμερα, που η απώλεια της Εξουσίας είναι πιθανή και που για μια ακόμα φορά επαληθεύεται η ρήση του Χαρρυ Κλυνν πως «η κουτάλα ενώνει». Μέσα από όλα αυτά φαίνεται ότι η μέθοδος του πολιτικού χαμαιλεοντισμού ζει και βασιλεύει στην Ελλάδα και αν κρίνουμε και από τις δημοσκοπήσεις, θα συνεχίσει να ζει και να βασιλεύει και για την επόμενη τετραετία.

Τάσος Τάσκαρης ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Άλλα άρθρα του